Lambda Blog

Tag: хөдөлмөрийн зах зээл

  • Ажлаас гарах шийдвэрт нөлөөлдөг шалтгаанууд

    Ажлаас гарах шийдвэрт нөлөөлдөг шалтгаанууд

    Энэ ажлаас гарчдаг ч юмуу гэж бараг хүн бүр амьдралдаа нэг удаа заавал бодож үзсэн байдаг. Өдөр бүрийн ажлын стресс, хүлээлт, удирдлага, цалин, хөгжих боломж зэрэг олон хүчин зүйлс нь энэхүү шийдвэрийг гаргахад нөлөөлдөг билээ. Тэр ч утгаараа хөдөлмөрийн зах зээлд олон мэргэжилтнүүд өөрийн хүсэл, боломж, нөхцөл байдалд нийцүүлэн шинэ ажлын эрэлд гарч байна. Нийтлэлээрээ бид ажлаас гарах хамгийн түгээмэл шалтгаануудыг нэгтгэж, ажил хайж буй танд бодит зөвлөгөө, хэрэгцээтэй мэдээлэл хүргэхийг зорилоо.

    1. Цалингийн хангалтгүй байдал ба урамшууллын тогтолцоо

    Цалин бол зөвхөн мөнгөн орлогоос гадна тухайн ажилтны хөдөлмөрийг хэрхэн үнэлж байгааг харуулдаг чухал үзүүлэлт юм. Харамсалтай нь, олон ажлын байранд цалингийн хэмжээ зах зээлээс доогуур, тогтмол нэмэгддэггүй буюу амлалтаа биелүүлдэггүй мөн урамшууллын систем ч тодорхой бус байдаг. Жишээлбэл, борлуулалтын ажилтанд борлуулалтын урамшуулал өгдөг ч шалгуур нь ойлгомжгүй, тухайн урамшуулал цагтаа олгогддоггүй тохиолдол цөөнгүй. Энэ нь ажилтныг итгэл алдарч, идэвх суларч, өөр ажил хайхад хүргэдэг байна.

    2. Мэргэжлийн өсөлт, хөгжлийн боломж хомс

    Өсөж дэвжих боломжгүй ажил нь зогсонги байдалд хүргэдэг. Хувь хүний хувьд сурч хөгжих, шинэ ур чадвар эзэмших, шинэ төслүүдэд оролцох боломж байхгүй бол ажил сонирхолгүй, нэгэн хэвийн болдог. Тухайлбал, 3–аас 4 жил нэг албан тушаалд ажилласан ч тушаал дэвших санал, сургалт хөгжлийн дэмжлэг байхгүй байх нь залуу мэргэжилтнүүдийн хувьд сэтгэл ханамжгүй байдал үүсгэх шалтгаан болох юм.

    3. Ажлын ачаалал ба стресс

    Хэт их ачаалалтай, урт цагаар ажиллах шаардлага нь олон хүнийг ядаргаа, стрессэд оруулдаг. Мөн илүү цагаар ажилласан нэмэлт цалин хөлсөө авч чаддаггүй тохиолдол цөөнгүй байдаг билээ. Түүнчлэн урт хугацаанд илүү цагаар тогтмол ажиллах нь хувийн амьдрал болон эрүүл мэнд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй юм. Дээрээс нь ажлын тодорхойгүй чиг үүрэг, олон үүрэг хариуцлага зэрэг нь стресс, дарамтыг нэмэгдүүлэх хүчин зүйлс болдог байна.

    4. Удирдлага ба хамт олны уур амьсгал

    Сөрөг харилцаа хандлагатай, ойлголцолгүй орчинд ажиллах нь сэтгэл зүйд хүндээр тусдаг. Зарим байгууллагад удирдлага нь тушаан захирах хэлбэртэй байдаг бол зарим нь дэмжиж, чиглүүлж өгдөг. Мөн хамт олны хов жив, талцал зэрэг асуудал ажилтны итгэл үнэмшилд хохирол учруулж, ажлаас гарах нэгэн үндэслэл болдог.

    5. Карьерын өсөлт хязгаарлагдмал байх

    Зарим байгууллагад карьерын шат тодорхой бус, эсвэл цөөхөн байдаг. Жишээ нь, танд ахлах мэргэжилтнээс менежер болоход шаардлагатай ур чадвар байгаа ч удирдах албан тушаалын орон тоо нээгдэхгүй, шинэ төслийн боломж олдохгүй байх тохиолдол бий. Энэ нь ажилтны өсөлтийг хязгаарлаж, ажлаа сольж, улмаар карьерын шилжилт хийхэд хүргэдэг.

    6. Ажлын байршил, гадаад орчны нөлөө

    Ажилд ирж очиход зам хол, унаа ховор, замын түгжрэл их байх нь стрессийг нэмэгдүүлэх магадлалтай. Түүнчлэн ажлын байршил тааламжгүй, байршлаас хамаарсан цаг агаарын нөхцөл буюу өвлийн хүйтэн, зун тоос шороо ихтэй газарт урт хугацаанд ажиллах эрмэлзэл буурдаг.

    7. Сэтгэл ханамжгүй байдал

    Заримдаа гаднаас бүх зүйл боломжийн мэт харагдавч, дотоод мэдрэмж сэтгэл хангалуун бус байдаг. Энэ нь тухайн ажил таны үнэт зүйл, хувь хүний зорилготой нийцэхгүй байгааг илтгэнэ. Ийм тохиолдолд зорилгогүй мэт санагдаж “Би энд юуны төлөө ажиллаж байгаа вэ?” гэсэн бодол дахин дахин урган гарч ирдэг.

    8. Ажлын нөхцөл тааруу байх

    Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал хангагдаагүй, цэвэр цэмцгэр бус орчин, шаардлага хангахгүй техник хэрэгсэлтэй орчинд ажиллах нь эрүүл мэнд, ажлын бүтээмжид сөрөг нөлөө үзүүлдэг.

    Харин одоо ийм нөхцөлд ажиллаж байгаа бол өөрийн хөдөлмөрийн үнэлгээ, карьерын төлөвлөгөө, ажиллах орчин зэргийг дахин нэг дүгнэж, шаардлагатай бол удирдлага, хамт олонтойгоо нээлттэй ярилцаж, санал бодлоо илэрхийлээрэй. Ажлаас гарах шийдвэрт нөлөөлдөг нийтлэг шалтгаанууд нь цалин, ажлын нөхцөл, харилцаа, карьерын боломж зэрэг байдаг тул эдгээр хүчин зүйлсийг эхлээд сайтар үнэлэх хэрэгтэй юм. Мөн стресс, ачааллыг зохицуулах арга замыг эрэлхийлж, ажлаас авах аз жаргал, зорилгоо сэргээхэд анхаарах нь карьерын амжилтын гол түлхүүр юм.

    Ажлын байр бол орлогын эх үүсвэрээс гадна таны амьдралын хэв маяг, аз жаргал, урам зориг урган гардаг чухал газар байх ёстой юм. Тийм ч учраас ажил хайж буй талент та өөрийн амьдрал, карьерын төлөвлөгөөнд тохирсон, эерэг орчинтой ажлын байрыг сонгоорой.

    Таны одоогийн авч буй цалин хэр шударга вэ?

    LAMBDA AI цалин тооцоологч Бид таны ур чадвар, боловсрол, ажлын туршлага, амжилт ололт дээр суурилан тооцоолол хийж ямар мэргэжлээр, хэдэн төгрөгний цалинтай ажиллавал зохимжтойг тооцоолно.

    Унших нийтлэл: Цалин ба байгууллагын соёлыг хэрхэн эрэмбэлэх вэ?

  • Ажлын сэтгэл ханамжийг тодорхойлох үзүүлэлтүүд

    Ажлын сэтгэл ханамжийг тодорхойлох үзүүлэлтүүд

    Ажилдаа сэтгэл ханамжтай байх нь зөвхөн ажлын бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд нөлөөлөөд зогсохгүй, ажилтны сэтгэл зүй, амьдралын чанарт эерэг өөрчлөлт авчирдаг. Ажилдаа дуртай хүн илүү санаачилгатай, бүтээлч байдаг бөгөөд энэ нь багийн уур амьсгал, байгууллагын нийт үр дүнд эергээр нөлөөлдөг. Тиймээс ажилтнуудын сэтгэл ханамжийг тогтмол хэмжих, үнэлэх нь байгууллагын амжилтын түлхүүр юм. Энэ нь зөвхөн хүний нөөцийн бодлого боловсруулахад төдийгүй, удирдлагын стратегийн шийдвэр гаргалтад чухал суурь болж өгдөг.

    Ажлын сэтгэл ханамжийн тухай

    Ажлын сэтгэл ханамж гэдэг нь ажилтан өөрийн ажлыг хэрхэн мэдэрч, түүндээ хэр таатай, үнэ цэнтэй, урам зоригтой байгааг илэрхийлэх сэтгэлзүйн төлөв юм. Энэ мэдрэмж нь зөвхөн тухайн хүний хувийн үнэлэмж бус, байгууллагын дотоод орчин, удирдлагын арга барил, байгууллагын соёл зэрэг олон хүчин зүйлээс хамаардаг. Үүнд:

    • Цалин, урамшууллын шударга ил тод байдал,

    • Ажлын байрны орчин,

    • Ажлын ачаалал ба хувийн амьдралын тэнцвэр,

    • Удирдлагын харилцаа ба дэмжлэг,

    • Ажлын агуулга, зорилгын ач холбогдол,

    • Хамт олны уур амьсгал ба хамтын ажиллагаа зэрэг багтана.

    Эдгээр хүчин зүйлс нь цогцоороо ажилтны сэтгэл ханамжид нөлөөлж, улмаар түүний урам зориг, байгууллагад үлдэх хүсэл, ажлын бүтээмж болон байгууллагын амжилтад хувь нэмэр оруулах хандлагыг илэрхийлдэг.

    Сэтгэл ханамжийг тодорхойлох вэ?

    Ажилтны сэтгэл ханамжийг хэмжихдээ нийтлэгээр судалгаа, асуулга ашиглан тэдний ажлын орчин, харилцаа, цалин урамшуулал, ажил үүргийн тодорхой байдал, хөгжих боломж зэрэг олон хүчин зүйлийг харгалзан үздэг. Үүнээс гадна ажилтны сэтгэл ханамжид нөлөөлдөг гол хүчин зүйлс нь цалин хөлс, удирдлага болон хамт олонтой харилцах харилцаа, ажлын утга учир, карьерын хөгжил, ажлын ба амьдралын тэнцвэр зэрэг багтдаг. Эдгээр хүчин зүйлийг тогтмол үнэлж, сайжруулснаар ажилтны сэтгэл ханамжийг дээшлүүлэх боломжтой юм.

    Асуулгын судалгаа

    Ажилтнуудын дунд нарийн боловсруулсан асуулга судалгаа авч, тэдний ажлаасаа авдаг сэтгэл ханамжийг хэмжих боломжтой.

    Бие даасан үнэлгээ

    Ажилтан өөрөөсөө дараах асуултыг асуух:

    • Ажлын өдөр дуусахад би сэтгэл хангалуун байдаг уу?

    • Миний хийж буй ажил надад утга учиртай санагддаг уу?

    • Би ажлын орчиндоо тайван, нээлттэй харилцаатай байдаг уу?

    Гүйцэтгэлийн үнэлгээтэй харьцуулах

    Сэтгэл ханамж өндөртэй ажилтнууд ихэвчлэн ажлын гүйцэтгэлээрээ бусдыг хөтөлдөг. Ажлын үр дүнгээс тэдний урам зоригийг тодорхойлж болдог.

    Ажилтны сэтгэл ханамжид нөлөөлдөг гол хүчин зүйлс

    Сэтгэл ханамжийг хэрхэн нэмэгдүүлэх вэ?

    Ажлын сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлэхийн тулд ажил олгогчдын зүгээс хэд хэдэн чухал арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх шаардлагатай.

    Ажилтны санал хүсэлтийг тогтмол сонсож, үнэлдэг ил тод тогтолцоо нь хамтын ажиллагааг сайжруулж, итгэлийг нэмэгдүүлдэг. Мөн шударга, зах зээлийн түвшинд нийцсэн цалин урамшууллын бодлого баримтлах нь ажилтны үнэлэгдэж буй мэдрэмжийг төрүүлдэг. Ажилтны ур чадвар, мэргэжлийн өсөлтийг дэмжих сургалт, хөгжлийн хөтөлбөрүүд нь сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг бол харин аюулгүй, эрүүл орчинд ажиллах боломж нь тэдний тав тух, ажлын үр бүтээмжид шууд нөлөөлдөг байна.

    Харин ажилтнууд өөрсдөө ч сэтгэл ханамжтай, идэвхтэй оролцоотой ажиллахын тулд хувь хүний зүгээс тодорхой алхам хийх хэрэгтэй. 

    Хувийн зорилгоо байгууллагын зорилготой уялдуулж, ажлын утга учрыг ойлгосноор өөрийн ажилдаа илүү үнэ цэнтэйгээр хандах боломжтой. Мөн шинэ мэдлэг, ур чадварыг эзэмшихэд анхаарч, тасралтгүй өөрийгөө хөгжүүлэх нь сэтгэл ханамжийг дэмждэг. Ажлын байрны стрессийг зөв зохицуулах арга барил эзэмших, багаар ажиллах харилцаагаа сайжруулах нь зөвхөн өөрийнх нь төдийгүй хамт олны уур амьсгалд эерэг нөлөө үзүүлдэг.

    Ийм байдлаар ажил олгогч болон ажилтан хоёулаа харилцан оролцоотой байснаар ажлын сэтгэл ханамжийг тогтвортой нэмэгдүүлэх боломжтой юм.

    Ажилтны сэтгэл ханамж нь байгууллагын тогтвортой өсөлт, ажлын уур амьсгалын үндэс суурь болдог. Үүнийг тодорхойлж, улмаар тогтмол сайжруулан, хамтын оролцоотой, хөгжлийг эрхэмлэсэн бодлого хэрэгжүүлснээр ажилтнуудын сэтгэл ханамж нэмэгдэж, бүтээмж өсөх юм.

    Илүү олон ажилд орох зөвлөгөө, ярилцлагад бэлтгэх арга, карьер хөгжүүлэлтийн мэдээллийг манай LAMBDA платформоос аваарай.