Tag: Байгууллагын соёл

  • Ажилтны сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг хүчин зүйлс

    Ажилтны сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг хүчин зүйлс

    Өнөөгийн хөдөлмөрийн зах зээлд байгууллагууд ашигт ажиллагаа, өндөр гүйцэтгэлд анхаарахаас гадна ажилтны сэтгэл ханамж, урам зориг, ажлын орчны эерэг уур амьсгал зэрэг хүний нөөцийн зөөлөн хүчин зүйлсэд анхаарч байна. Учир нь илүү тогтвортой, бүтээлч хандлагатай, үр дүн өндөртэй байхын тулд ажилчид сэтгэл хангалуун байх нөхцлийг бүрдүүлэх шаардлагатай байдаг. Тиймээс ажилтны сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг хүчин зүйлсийг дор жагсаавал:

    1. Харилцаа, итгэлцэлтэй удирдлага

    Ажилтан өөрийн санаа бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж, түүнийг нь дээд шатны удирдлагууд түүнийг сонсож, үнэлдэг бол тухайн ажилтны ажлын сэтгэл ханамж мэдэгдэхүйц нэмэгддэг. Нээлттэй харилцаа бол хамт олны дунд итгэлцлийг бий болгож, ажлыг урамтай хийх нөхцөлийг бүрдүүлдэг.

    2. Шударга, ойлгомжтой цалин урамшуулал

    Хөдөлмөрийн үнэлэмж тодорхой, шударга байдал хангагдсан тохиолдолд ажилтны сэтгэл ханамж өндөр байдаг. 
    Тодорхой урамшууллын систем, зорилтот нэмэгдэл, шинэ санаачилгыг үнэлэх бодлого нь ажилтны идэвхийг дэмждэг юм.

    3. Ажлын ачаалал ба уян хатан байдал

    Ажил амьдралын тэнцвэрийг дэмжсэн уян хатан цагийн хуваарь, зайнаас ажиллах боломж, илүү цагаар ажиллах шаардлагагүй байдал нь ажилтны стрессийг бууруулж, ажлаа удаан хугацаанд үр дүнтэй хийх боломжийг олгодог. Зарим байгууллагууд хугацаанд суурилсан гүйцэтгэлийн систем нэвтрүүлснээр энэ тал дээр ахиц гарч байна.

    4. Хувь хүний хөгжил, дэмжлэг

    Ажилтныг мэргэжлийн болон хувийн түвшинд хөгжих боломжоор тогтмол хангаж буй байгууллагуудын ажилтнууд илүү удаан хугацаанд тогтвортой ажиллах хандлагатай байдаг. Үүнд дотоод сургалт, менторшип хөтөлбөрүүд, гадаад сургалтад хамруулах боломж, албан тушаалын өсөлтийн тодорхой зам зэрэг нь ажилтны ур чадварыг сайжруулж, байгууллагад үнэ цэнээ мэдрэхэд түлхэц өгдөг байна.

    5. Танигдах, үнэлэгдэх мэдрэмж

    Аливаа ажлыг сайн хийсэн хүнийг цаг тухайд нь магтаж урамшуулах нь маш чухал. Ажилтан өөрийгөө үнэлэгдэж, байгууллагад үнэ цэнтэй гишүүн гэж мэдэрвэл тэр илүү их хүчин чармайлт гаргах болно. Үүний тулд  тухайн сарын шилдэг ажилтан, нийтэд талархал илэрхийлэх үйл ажиллагаа, урамшууллын хуудас зэргйиг хэрэгжүүлэх нь энгийн хэдий ч үр нөлөө өндөртэй байдаг.

    6. Тайван, эерэг ажлын орчин

    Ажлын байрны физик болон сэтгэлзүйн орчин ажилтны сэтгэл ханамжид ихээхэн нөлөөлдөг. Гэрэлтэй, цэвэрхэн, дуу чимээ багатай орчинд ажиллах, мөн хамт олны уур амьсгал эерэг байх нь ажлын бүтээмжийг дээшлүүлэх үндэс болох юм.

    Сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлэхийн тулд байгууллага дараах зүйлсэд анхаарах шаардлагатай:

    Ажилтнуудын сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлэхийн тулд байгууллага нь эерэг ажлын орчин бүрдүүлж, шударга, нээлттэй удирдлагын соёлыг төлөвшүүлэх шаардлагатай. Итгэлцэлтэй харилцаа, урамшуулал хүлээн зөвшөөрөлт, бодит ачаалалтай ажлын нөхцөл, уян хатан хуваарь зэрэг нь ажилтны сэтгэл ханамжид шууд нөлөөлдөг. Үүнээс гадна мэргэжлийн хөгжил, карьер ахих боломжийг хангах нь урт хугацаанд ажилтны үнэнч байдал, бүтээмжийг дэмжих сайн талтай.

    Мөн ажилтны хийж буй ажлын утга учир, байгууллагын зорилго, үнэт зүйлтэй уялдаа холбоотой байх нь тэдний урам зоригийг нэмэгдүүлдэг. Тиймээс байгууллагууд зөвхөн гүйцэтгэлд анхаарахаас гадна ажилтнуудын сэтгэл зүйн хэрэгцээ, нийгмийн үнэлэмжийг ойлгож, бүтээлч, дэмжлэгтэй соёлыг бий болгох нь чухал юм.

    Ажилтны сэтгэл ханамж нь зөвхөн цалин, ажлын байрны нэр хүндээр хязгаарлагдахгүй. Харин ч илүү өргөн хүрээтэй удирдлагын харилцаа, орчны уур амьсгал, хувь хүний хөгжлийн дэмжлэг гэх мэт олон талт хүчин зүйлээс хамаардаг. Сэтгэл ханамжтай ажилтнуудын тогтвор суурьшил өндөр, бүтээмж сайтай, хамт олны уур амьсгал ч эерэг байдаг нь олон судалгаагаар батлагдсан байдаг.

    Мөн түүнчлэн ажилтнуудын сэтгэл ханамж нь байгууллагын тогтвортой өсөлт, бүтээмжтэй шууд холбоотой. Харилцан ойлголцол, шударга урамшуулал, уян хатан байдал, хөгжлийн боломж зэргийг зохистой хослуулсан орчинд ажилтнууд хамгийн сайн үр дүн гаргадаг.

    https://lambda.global/feed таны ур чадварт нийцсэн, итгэл даах байгууллагуудын ажлын заруудыг нэгтгэн хүргэж, хөдөлмөрийн үнэлэмжээ хамгаалж, үнэ цэнтэй шийдвэр гаргахад тусална.

    Унших: Ажилчдын сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлэх эерэг ажлын орчин

  • Шинэ ажилд амжилттай дасан зохицох зөвлөмж

    Шинэ ажилд амжилттай дасан зохицох зөвлөмж

    Та идэвхтэй ажил хайж, улмаар сонгон шалгаруулалтад тэнцэн, өөрт тохирох ажлаа амжилттай олсон бол одоо анхаарлаа нааш хандуулаарай.

    Шинэ ажил эхлэнэ гэдэг бол таны өмнө шинэ боломжууд нээгдэж буй маш чухал үе юм. Гэхдээ шинэ орчин, танил биш хамт олон, үл мэдэх дүрэм журам дунд хурдан дасан зохицоно гэдэг амар байдаггүй. Тэр дундаа ажилтны сэтгэл ханамж, бүтээмжид шууд нөлөөлдөг чухал хүчин зүйл бол ажлын уур амьсгал бөгөөд түүнд хэрхэн дасан зохицох нь таны ирээдүйн амжилтад шийдвэрлэх үүрэгтэй юм.

    Ажлын уур амьсгалын тухай

    Ажлын уур амьсгал гэдэг нь тухайн байгууллагын харилцааны хэв маяг, ажилтнуудын хоорондын итгэлцэл, удирдлагын хандлага, хамтын ажиллагааны соёл зэрэг сэтгэлзүйн орчныг хэлнэ. Үүнийг өөрөөр тухайн байгууллагын нүдэнд харагдахгүй дүрэм ч гэж ойлгож болно. Тиймээс шинэ ажилд ороход зөвхөн ажил үүргээ сайн гүйцэтгэхээс гадна тухайн уур амьсгалд ухаалгаар дасан зохицох нь амжилтын үндэс болдог.

    Шинэ орчинд дасан зохицох зөвлөмжүүд

    1. Ажиглаж сурах нь дасан зохицох эхний алхам

    Эхний өдрүүдэд илүүтэйгээр сонсож, ажиглаарай. Хамт олон хэрхэн харилцдаг, шийдвэрүүдийг хэрхэн гаргадаг, удирдлагын хандлага ямар байдаг, албан бус дүрмүүд юу болохыг анзаарах нь чухал. Энэ нь танай байгууллагын соёлыг таних эхний арга юм.

    2. Нээлттэй, эерэг харилцааг санаачлах

    Шинэ хүн бүрд танил биш гэдэг мэдрэмж төрдөг. Гэхдээ үүнийг эвдэх хамгийн үр дүнтэй арга бол нээлттэй, эелдэг харилцаа. “Сайн байна уу?”, “Баярлалаа”, “Тусалсанд баярлалаа” гэх энгийн үгсээр харилцаагаа эхлүүлснээр хамт олны итгэлийг аажмаар олж авах болно.

    3. Асуухаас бүү санаа зов

    Шинэ ажилтан байх үед бүх зүйлийг төгс ойлгох албагүй. Хэрвээ та эргэлзээтэй зүйл байвал, шууд асууж сурах нь зөв. Энэ нь таныг ажлын уур амьсгалд хурдан дасан зохицох, алдаа гаргах магадлалыг бууруулахад тусална.

    4. Өөрийгөө танилцуулж, харилцаа тогтоох

    Зарим байгууллагад шинэ ажилтанг албан ёсоор танилцуулах цаг гардаг ч заримд нь харин үгүй. Тиймээс өөрөө санаачлагатай байж, хамт олондоо өөрийгөө танилцуулж, бусдад хүндэтгэлтэйгээр хандах нь таныг хурдан хүлээн зөвшөөрүүлэх алхам юм.

    5. Байгууллагын үнэт зүйлс, зорилгыг ойлгох

    Таны ажиллаж буй байгууллага ямар үнэт зүйлд итгэдэг, ямар зорилготой вэ гэдгийг ойлгох нь таны ажилдаа хандах хандлагыг зөв байлгахад тустай. Энэ ойлголт нь таныг зөв харилцаа, зөв орчинд байршихад тусална.

    Ажлын орчинд хамтран ажиллагсдыг хүндэтгэх, харилцаанд мэргэжлийн байж итгэлцэл үүсгэх, нүүр тулсан нээлттэй харилцаа зэрэг нь чухалд тооцогддог. Зарим тохиолдолд албан бус дүрэм, дотоод харилцааны соёл илүү давамгайлдаг тул зөн совинтой байх нь мөн чухал юм. Өөрөөр хэлбэл, аливаа зүйлийг ил хэлэхээс илүү уур амьсгалыг унших хэрэгцээ танд гарна.

    Дасан зохицох нь цаг хугацаа шаарддаг

    Үргэлж санаж байх нэг зүйл бол өөрийгөө шууд төгс уур амьсгалд оруулна гэж хэт хүчлэх хэрэггүй. Зарим хүмүүс нэгээс 2 долоо хоногт дасан зохицдог бол, заримд нь 3 сар шаардлагатай байдаг. Гэхдээ та өөрийн зүгээс чин сэтгэл, эелдэг хандлага, мэдрэмж, хичээл зүтгэл, соёлд нийцэх хүсэл зэргийг зөв үеүүдэд гаргаж чадвал цаг хугацаа өнгөрөх тусам та тухайн орчны нэгэн үнэт гишүүн болно гэдэгт итгээрэй.

    Шинэ ажил эхлүүлэх нь танд сорилт төдийгүй өсөлтийн боломж юм. Та зөв хандлагатай байж, ажлын уур амьсгалыг ойлгож, хүндлэл дээр суурилсан харилцааг бүтээж чадвал энэ сорилтыг амжилтаар даван туулж чадна.

    Унших: Карьерийн өсөлтөд networking (сүлжээ) ямар чухал нөлөөтэй вэ?

    Талент та илүү олон карьер төлөвлөлтийн зөвлөгөө, туршлагыг LAMBDA BLOG -оос уншаарай.

    Төстэй нийтлэл унших: Та ажил хайж байна уу? Тэгвэл өөртөө итгэхээс эхлээрэй 

  • Ажилчдын сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлэх эерэг ажлын орчин

    Ажилчдын сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлэх эерэг ажлын орчин

    Орчин үеийн байгууллагууд ажилтнуудын сэтгэл ханамж, урам зоригийг дэмжсэн эерэг, таатай ажлын орчинг бүрдүүлэх шаардлагатай болсон. Эерэг ажлын орчин гэдэг нь тав тухтай, тохижилт сайтай оффис биш, эрүүл харилцаа, ойлголцол, сэтгэл зүйн дэмжлэг, хүндлэл, мөн хамтын уур амьсгал зэрэг олон хүчин зүйлийн нэгдэл юм.

    Эерэг ажлын орчны гол бүрэлдэхүүн хэсгүүд

    1. Нээлттэй харилцаа, итгэлцлийг бий болгох

    Ажилтнууд санал бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх орчин нь эерэг ажлын уур амьсгалын үндэс суурь болдог. Энэ нь харилцааг сайжруулах төдийгүй хамтын оролцоо, итгэлцлийг бэхжүүлдэг. Байгууллага нь тогтмол уулзалт, хэлэлцүүлэг зохион байгуулж ажилтнуудын дуу хоолойг сонсож, санал асуулга авч, асуудлыг цаг алдалгүй шийдвэрлэх замаар итгэлцлийг нэмэгдүүлэх хэрэгтэй.

    2. Тохилог, цэвэрхэн орчин

    Цэвэр цэмцгэр, гэрэл гэгээтэй, агааржуулалт сайтай орчин нь ажиллахад таатай, төвлөрөхөд дэмжлэг болдог. Амрах булан, цайны өрөө зэрэг ажилтны тав тухыг хангах байгууламжтай байх нь бүтээмжийг нэмэгдүүлдэг юм. Мөн эрүүл мэндийг дэмжих хөдөлгөөн, амралтын арга хэмжээ хэрэгжүүлэх нь бие бялдар, сэтгэл зүйд эерэг нөлөө үзүүлнэ.

    3. Ажилчдын хөгжлийг дэмжих

    Ажилтан бүрийн ур чадвар, мэдлэг байнга хөгжиж байх нь хувь хүний өсөлт төдийгүй байгууллагын амжилтын үндэс юм. Тогтмол сургалт, мэргэшүүлэх боломж, хувь хүний хэрэгцээнд нийцсэн хөгжлийн төлөвлөгөөтэй байх хэрэгтэй. Амжилтыг үнэлж, шагнал урамшуулал олгох, олон нийтийн өмнө алдаршуулах нь ажилтны урам зоригийг нэмэгдүүлдэг.

    4. Ажил ба амьдралын тэнцвэрийг хангах

    Ажлын цагийг уян хатан зохицуулж, гэрээс ажиллах боломж олгох, амралт чөлөөг нь дэмжих нь ажилтны сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг. Мөн стресс тайлах хөтөлбөрүүд хэрэгжүүлж, сэтгэл зүйн дэмжлэг үзүүлэх нь урт хугацааны тогтвортой байдлыг хангахад тустай.

    Яагаад эерэг ажлын орчин чухал вэ?

    Сэтгэл хангалуун, тайван ажлын орчин нь ажилтны бүтээмжийг нэмэгдүүлж, төвлөрөл, бүтээлч сэтгэлгээг идэвхжүүлдэг. Ийм орчинд ажиллахад ажилтнууд илүү тогтвортой болж, ажлаа орхих магадлал багассанаар хүний нөөцийн зардал буурдаг байна. Мөн итгэлцэл, хүндлэлд суурилсан уур амьсгал нь багийн хамтын ажиллагаа, багаар ажиллах соёлыг хөгжүүлж, ажлын стресс, ядаргааг бууруулдаг бөгөөд сэтгэл зүйн дэмжлэгтэй орчин нь сэтгэл санааг тайвшруулж, ажилтны эрүүл мэндэд эерэг нөлөө үзүүлдэг.

    Эерэг ажлын орчныг бий болгох зөвлөмжүүд

    Нээлттэй, ойлгомжтой харилцааг дэмжих
    Удирдлага болон хамт олон хооронд харилцааг ил тод, шуурхай байлгаж, тогтмол уулзалт, санал асуулга явуулах төдийгүй тухайн сэдвийн хүрээнд өдөрлөг зохион байгуулах.

    Ажилтнуудын хувь нэмрийг үнэлэх
    Хийсэн ажлыг нь талархан үнэлж, “Сарын шилдэг ажилтан” зэрэг хөтөлбөр хэрэгжүүлэх, олон нийтийн өмнө амжилтыг нь алдаршуулах.

    Ажлын орчны нөхцөлийг сайжруулах
    Гэрэлтүүлэг, агааржуулалт, тав тухтай сууц, чимээ багатай орчин бий болгох.

    Ажил, амралтын тэнцвэрийг хангах
    Ачааллыг зохистой хуваарилж, уян хатан цагийн хуваарь, амралтын өдрүүд, ажлын дараах хөнгөн арга хэмжээг дэмжих.

    Өсөлт, хөгжлийн боломж олгох
    Дотоод сургалт, семинар, урамшууллын тогтолцоо бий болгож, ажилтнуудыг үргэлж хөгжих боломжтой байлгах.

    Эерэг ажлын орчин нь байгууллагын амжилтын гол хүчин зүйл бөгөөд энэ нь зөвхөн удирдлагын биш, хамт олны бүх гишүүдийн хамтын оролцоогоор бүтдэг. Хамтдаа харилцан хүндлэл, сэтгэл зүйн аюулгүй байдал, урам зориг дүүрэн орчинг бүрдүүлэхийг эрхэм зорилгоо болгох хэрэгтэй юм.

    Унших: Цалингаа нуух уу, ил тод байлгах уу?

    https://lambda.global/feed таны ур чадварт нийцсэн, итгэл даах байгууллагуудын ажлын заруудыг нэгтгэн хүргэж, хөдөлмөрийн үнэлэмжээ хамгаалж, үнэ цэнтэй шийдвэр гаргахад тусална.

  • Ажлын зар дээрх “цалин тохиролцоно” гэдэг юу гэсэн үг вэ?

    Ажлын зар дээрх “цалин тохиролцоно” гэдэг юу гэсэн үг вэ?

    Өөрт тохирсон ажил хайн ажлын зар гүйлгэж байх зуур “Цалин тохиролцоно” гэсэн мөрийг олон удаа харж байсан байх. Миний бодож байгаа цалинг өгч чадах болов уу? Яг хэдэн төгрөгний цалин гэдгийг нь бичээгүй нь сэжигтэй санагдаж эргэлзээд өнгөрөх тохиолдол нэлээдгүй билээ. Энэхүү нийтлэл танд эргэлзээ болж үлдсэн асуулт болгонд хариултаа авахад туслана гэж найдаж байна. 

    Ажлын зар дээрх “цалин тохиролцоно” гэдэг нь:

    Цалин тохиролцоно гэх үг  нь ажил олгогчийн зүгээс цалингийн тодорхой дүнг заахгүйгээр, ирээдүйн ярилцлагаар тохиролцоно гэсэн утгыг илэрхийлдэг. Гэхдээ энэхүү хэллэг нь зарим үед тодорхой бус байдал, цалингийн шударга бус тогтолцоог далд хэлбэрээр хадгалсаар байх нэг шалтгаан болдог.

    “Цалин тохиролцоно” гэх үг нь ямар утга агуулдаг вэ?

    1. Ил тод бус байдал – Цалингийн мэдээлэлгүй зар нь ажил горилогчдод харьцуулалт хийх, өөрийн ур чадвартаа тохирсон боломжийг үнэлэх боломжийг хязгаарладаг.
    2. Жендэрийн ялгаа нэмэгдэх эрсдэлтэй – Судалгаагаар, эмэгтэй ажил горилогчид өөрсдийн чадвараа дутуу үнэлэх хандлагатай байдаг тул ижил ажлын байрны цалинг бага санал болгох эсвэл хүлээн зөвшөөрөх магадлал өндөр байдаг.
    3. Харилцааны тэгш бус байдал – Ажил олгогч нь мэдээллийг нууцалж, харин ажил горилогч өөрийн туршлага, шаардлагыг бүрэн илэрхийлэх ёстой болдог. Энэ нь эрх мэдлийн тэнцвэргүй байдлыг бий болгодог.

    Яагаад зарим байгууллага цалингийн хэмжээг заадагүй вэ?

    • Шууд өрсөлдөгчиддөө байгууллагын мэдээллээ алдахаас сэргийлдэг.
    • Байгууллагын доторх цалингийн зөрүүгээ нууцлахыг хүсдэг.
    • Боломжит хамгийн бага цалинг өгөхийг илүүд үздэг байна.

    Цалингийн хэмжээг ил тод байлгах нь яагаад чухал вэ?

    • OECD (2023) оны судалгаагаар, цалингаа нууцалдаг болон “тохиролцоно” гэх хэллэг ашигладаг орнуудад эмэгтэйчүүдийн цалин ижил ажлын байранд 13–18% бага байдаг нь тогтоогдсон. Энэ нь эмэгтэйчүүд өөрсдийн цалинг илүү доогуур санал болгодог, эсвэл байгууллагууд “тохиролцох” нэрийн дор хямд үнэлдэгтэй холбоотой.
    • АНУ-ын Калифорни, Нью-Йорк, Вашингтон мужуудын хөдөлмөрийн хуульд 2023 оноос эхлэн “ажлын зар дээр цалингийн доод, дээд хязгаарыг заавал оруулах” шаардлагыг хуульчилжээ. Энэ нь ажил горилогчдын мэдээлэлд суурилсан шийдвэр гаргалтыг дэмжсэн, Цалингийн ялгааг бууруулсан, Байгууллагуудын нэр хүндийг өсгөсөн байна.

    Цалингийн тодорхойгүй байдал нь зөвхөн байгууллагын асуудал биш юм. 

    Энэ нь хөдөлмөрийн зах зээл дэх шударга байдал, тэгш эрх, нийгмийн итгэлцэлд шууд нөлөөлдөг. Шинээр ажилд орж тухайн байгууллагатай цалин тохиролцохдоо “Та ямар хэмжээний цалин хүсэж байна вэ?” гэдэг асуултад бэлэн бай. Мөн өөрийн орохыг хүсэж буй ажлын байрны зах зээл дээрх дундаж цалинг судалж, өөрийн ур чадвар, туршлагыг харгалзан үзэж өөрийн хүсэж буй цалингийн хэмжээгээ хэлэх нь зохимжтой юм. Ингэснээр дийлэнх хүмүүсийн цалин тохиролцохдоо гаргадаг нийтлэг алдаанаас сэргийлэх боломжтой. Энгийнээр хэлэхэд цалин тохиролцох гэдэг нь байгууллага болон ажилчид хоорондын “үнэ цэнэ”-г тэнцүүлж буй хэрэг юм. https://lambda.global/feed таны ур чадварт нийцсэн, итгэл даах байгууллагуудын ажлын заруудыг нэгтгэн хүргэж, хөдөлмөрийн үнэлэмжээ хамгаалж, үнэ цэнтэй шийдвэр гаргахад тань тусалдаг гэдгийг та мэдсэн үү? 

     

     

  • Ажлын сэтгэл ханамжийг тодорхойлох үзүүлэлтүүд

    Ажлын сэтгэл ханамжийг тодорхойлох үзүүлэлтүүд

    Ажилдаа сэтгэл ханамжтай байх нь зөвхөн ажлын бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд нөлөөлөөд зогсохгүй, ажилтны сэтгэл зүй, амьдралын чанарт эерэг өөрчлөлт авчирдаг. Ажилдаа дуртай хүн илүү санаачилгатай, бүтээлч байдаг бөгөөд энэ нь багийн уур амьсгал, байгууллагын нийт үр дүнд эергээр нөлөөлдөг. Тиймээс ажилтнуудын сэтгэл ханамжийг тогтмол хэмжих, үнэлэх нь байгууллагын амжилтын түлхүүр юм. Энэ нь зөвхөн хүний нөөцийн бодлого боловсруулахад төдийгүй, удирдлагын стратегийн шийдвэр гаргалтад чухал суурь болж өгдөг.

    Ажлын сэтгэл ханамжийн тухай

    Ажлын сэтгэл ханамж гэдэг нь ажилтан өөрийн ажлыг хэрхэн мэдэрч, түүндээ хэр таатай, үнэ цэнтэй, урам зоригтой байгааг илэрхийлэх сэтгэлзүйн төлөв юм. Энэ мэдрэмж нь зөвхөн тухайн хүний хувийн үнэлэмж бус, байгууллагын дотоод орчин, удирдлагын арга барил, байгууллагын соёл зэрэг олон хүчин зүйлээс хамаардаг. Үүнд:

    • Цалин, урамшууллын шударга ил тод байдал,

    • Ажлын байрны орчин,

    • Ажлын ачаалал ба хувийн амьдралын тэнцвэр,

    • Удирдлагын харилцаа ба дэмжлэг,

    • Ажлын агуулга, зорилгын ач холбогдол,

    • Хамт олны уур амьсгал ба хамтын ажиллагаа зэрэг багтана.

    Эдгээр хүчин зүйлс нь цогцоороо ажилтны сэтгэл ханамжид нөлөөлж, улмаар түүний урам зориг, байгууллагад үлдэх хүсэл, ажлын бүтээмж болон байгууллагын амжилтад хувь нэмэр оруулах хандлагыг илэрхийлдэг.

    Сэтгэл ханамжийг тодорхойлох вэ?

    Ажилтны сэтгэл ханамжийг хэмжихдээ нийтлэгээр судалгаа, асуулга ашиглан тэдний ажлын орчин, харилцаа, цалин урамшуулал, ажил үүргийн тодорхой байдал, хөгжих боломж зэрэг олон хүчин зүйлийг харгалзан үздэг. Үүнээс гадна ажилтны сэтгэл ханамжид нөлөөлдөг гол хүчин зүйлс нь цалин хөлс, удирдлага болон хамт олонтой харилцах харилцаа, ажлын утга учир, карьерын хөгжил, ажлын ба амьдралын тэнцвэр зэрэг багтдаг. Эдгээр хүчин зүйлийг тогтмол үнэлж, сайжруулснаар ажилтны сэтгэл ханамжийг дээшлүүлэх боломжтой юм.

    Асуулгын судалгаа

    Ажилтнуудын дунд нарийн боловсруулсан асуулга судалгаа авч, тэдний ажлаасаа авдаг сэтгэл ханамжийг хэмжих боломжтой.

    Бие даасан үнэлгээ

    Ажилтан өөрөөсөө дараах асуултыг асуух:

    • Ажлын өдөр дуусахад би сэтгэл хангалуун байдаг уу?

    • Миний хийж буй ажил надад утга учиртай санагддаг уу?

    • Би ажлын орчиндоо тайван, нээлттэй харилцаатай байдаг уу?

    Гүйцэтгэлийн үнэлгээтэй харьцуулах

    Сэтгэл ханамж өндөртэй ажилтнууд ихэвчлэн ажлын гүйцэтгэлээрээ бусдыг хөтөлдөг. Ажлын үр дүнгээс тэдний урам зоригийг тодорхойлж болдог.

    Ажилтны сэтгэл ханамжид нөлөөлдөг гол хүчин зүйлс

    Сэтгэл ханамжийг хэрхэн нэмэгдүүлэх вэ?

    Ажлын сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлэхийн тулд ажил олгогчдын зүгээс хэд хэдэн чухал арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх шаардлагатай.

    Ажилтны санал хүсэлтийг тогтмол сонсож, үнэлдэг ил тод тогтолцоо нь хамтын ажиллагааг сайжруулж, итгэлийг нэмэгдүүлдэг. Мөн шударга, зах зээлийн түвшинд нийцсэн цалин урамшууллын бодлого баримтлах нь ажилтны үнэлэгдэж буй мэдрэмжийг төрүүлдэг. Ажилтны ур чадвар, мэргэжлийн өсөлтийг дэмжих сургалт, хөгжлийн хөтөлбөрүүд нь сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг бол харин аюулгүй, эрүүл орчинд ажиллах боломж нь тэдний тав тух, ажлын үр бүтээмжид шууд нөлөөлдөг байна.

    Харин ажилтнууд өөрсдөө ч сэтгэл ханамжтай, идэвхтэй оролцоотой ажиллахын тулд хувь хүний зүгээс тодорхой алхам хийх хэрэгтэй. 

    Хувийн зорилгоо байгууллагын зорилготой уялдуулж, ажлын утга учрыг ойлгосноор өөрийн ажилдаа илүү үнэ цэнтэйгээр хандах боломжтой. Мөн шинэ мэдлэг, ур чадварыг эзэмшихэд анхаарч, тасралтгүй өөрийгөө хөгжүүлэх нь сэтгэл ханамжийг дэмждэг. Ажлын байрны стрессийг зөв зохицуулах арга барил эзэмших, багаар ажиллах харилцаагаа сайжруулах нь зөвхөн өөрийнх нь төдийгүй хамт олны уур амьсгалд эерэг нөлөө үзүүлдэг.

    Ийм байдлаар ажил олгогч болон ажилтан хоёулаа харилцан оролцоотой байснаар ажлын сэтгэл ханамжийг тогтвортой нэмэгдүүлэх боломжтой юм.

    Ажилтны сэтгэл ханамж нь байгууллагын тогтвортой өсөлт, ажлын уур амьсгалын үндэс суурь болдог. Үүнийг тодорхойлж, улмаар тогтмол сайжруулан, хамтын оролцоотой, хөгжлийг эрхэмлэсэн бодлого хэрэгжүүлснээр ажилтнуудын сэтгэл ханамж нэмэгдэж, бүтээмж өсөх юм.

    Илүү олон ажилд орох зөвлөгөө, ярилцлагад бэлтгэх арга, карьер хөгжүүлэлтийн мэдээллийг манай LAMBDA платформоос аваарай.  

  • Цалин ба байгууллагын соёлыг хэрхэн эрэмбэлэх вэ?

    Цалин ба байгууллагын соёлыг хэрхэн эрэмбэлэх вэ?

    Санхүүгийн баталгаа ба сэтгэл ханамжийн тэнцвэр

    Өөрт тохирсон ажлын байраа олох үйл явц нь зөвхөн ирээдүйн амьдралын хэв маяг, сэтгэл ханамжид төдийгүй карьерын өсөлт, хөгжлийг тодорхойлох чухал шийдвэр гаргах үе шат юм. Тиймээс таны хувьд цалин өндөр байхад л бүх зүйл сайхан байх уу? Эсвэл найрсаг, урам зоригтой хамт олон, дэмждэг удирдлага чухал уу? гэдгийг эргэцүүлэх нь зүйтэй. Учир нь ажлын амжилт, сэтгэл ханамж нь зөвхөн орлогоос бус, орчин, хүмүүс хоорондын харилцаанаас ч мөн ихээхэн хамаардаг.

    Амьдралын баталгаа ба санхүүгийн эрх чөлөө

    Цалин орлого бол өдөр тутмын амьдрал, ирээдүйн төлөвлөгөө болон санхүүгийн баталгааг хангахад чухал үүрэгтэй билээ. Тогтмол, тогтвортой орлого нь таны гэр бүл, амьдралын хэв маягт тав тухыг авчирдаг. Мөн боловсрол, аялал зэрэг ирээдүйд хийх хөрөнгө оруулалтыг дэмжиж, түүнчлэн санхүүгийн хүндрэлийг даван туулахад ч тусалдаг.

    Гэвч өндөр цалинтай ч ажлын орчин дарамттай, стресс ихтэй бол тухайн ажилтны сэтгэл ханамж буурч, эрүүл мэнд болон бүтээмжид сөргөөр нөлөөлж болно. Тиймээс зөвхөн цалинг чухалчлахаас гадна ажлын орчны талаар ч анхаарах хэрэгтэй юм.

    Байгууллагын соёл ба ажлын сэтгэл ханамж

    Байгууллагын соёл гэдэг нь тухайн компанийн үнэт зүйлс, хамт олны харилцаа, дотоод уур амьсгал, удирдлагын хандлагаас бүрддэг ойлголт юм. Сайн соёлтой байгууллагад ажиллах нь таныг өглөө бүр урам зоригтой, аз жаргалтай ажилдаа очих нөхцлийг бүрдүүлнэ.

    Мөн ийм орчинд та өөрийгөө хөгжүүлэх, шинэ зүйл сурах боломжтой. Итгэлцэлтэй баг хамт олон, эерэг уур амьсгал нь урт хугацааны тогтвортой амжилтыг бий болгодог. Гэхдээ заримдаа найрсаг уур амьсгалтай ч цалин бага, карьерын боломж хязгаарлагдмал байх магадлалтайг анхаараарай.

    Ямар үед хэрхэн эрэмбэлэх вэ?

    Дээрх ойлголтуудын тэнцвэрийг хадгалахад тухайн хүний амьдралын нөхцөл байдал, зорилго, урт болон богино хугацааны төлөвлөгөө зэрэг нь нөлөөлдөг.

    Хэрэв таныг санхүүгийн дарамт нухалж байвал хамгийн түрүүнд тогтмол өндөр цалин, урамшуулал, эрүүл мэндийн даатгал зэрэг эдийн засгийн баталгааг хангасан ажлыг сонгох нь зүйтэй. Харин таны ажил мэргэжилтэй холбоотой стресс өндөр байвал хамт олны уур амьсгал, байгууллагын соёл, сэтгэлзүйн дэмжлэг чухал болдог. Мөн хэрвээ та ур чадвараа хөгжүүлж, шат ахих хүсэлтэй бол сургалт, менторшип, дэвших боломжийг санал болгодог байгууллагыг эрэлхийлэх хэрэгтэй. Түүнчлэн гэр бүлийн нөхцөл байдал, хүүхэд асрах шаардлагатай бол уян хатан ажлын цаг, алсын зайн ажил, ойлгомжтой, дэмжигч удирдлага бүхий орчинг сонгох нь ухаалаг алхам болно.

    Ийм учраас та яг одоо юунд хамгийн их ач холбогдол өгч байгаагаа тодорхойлж, “Надад одоохондоо тогтмол орлого чухал уу, эсвэл мэргэжлийн өсөлт үү?” гэж өөрөөсөө асуугаад хариултад нь үндэслэн сонголтоо хийх хэрэгтэй. Гэхдээ хувийн болон ажил мэргэжлийн амьдралынхаа тэнцвэрийг олохын тулд энэхүү эрэмбэ байнга өөрчлөгдөж болохыг анхаараарай. Нөхцөл байдал өөрчлөгдөхийн хэрээр таны хэрэгцээ, зорилго, эрэмбэлэлт ч мөн адил шинэчлэгдэх нь хэвийн зүйл юм.

    Ажлын байр сонгохдоо анхаарах зөвлөмжүүд

    • Өөрийн үнэт зүйл, зорилгоо тодорхойлоорой

    • Одоогийн хамгийн чухал шаардлага тань цалин уу, тайван орчин уу, эсвэл карьер уу?

    • Компанийн талаар сошиал сувгууд дээрх сэтгэгдэл, өмнөх эсвэл одоо байгаа ажилчдаас мэдээлэл цуглуулах

    • Ярилцлагын үеэр “Танай байгууллагын багийн уур амьсгал ямар вэ?”, “Ажлын өдөр хэрхэн өрнөдөг вэ?”, “Карьерын өсөлтийн боломжууд юу вэ?” гэж асуугаарай.

    Өөрийн үнэ цэнэ, амьдралын зорилгод нийцсэн цалин, байгууллагын соёлын тэнцвэрийг олох нь хамгийн зөв шийдвэр болно.

    Таны шийдвэр ирээдүйг тодорхойлно

    Цалин ба байгууллагын соёл хоёулаа чухал хэдий ч таны амьдралын үе шат, зорилгоос хамааран аль нэгийг илүү чухалчлах шаардлагатай болж магадгүй юм. Хэрэв санхүүгийн баталгаа илүү чухал байвал цалин дээр төвлөрч, харин хувь хүний өсөлт, сэтгэл ханамжийг эрхэмлэх үед байгууллагын соёлыг илүү анхаараарай.

    Өөрийн үнэт зүйлс, зорилгоо тодорхой ойлгож, түр зуурын ашиг сонирхол бус урт хугацааны тогтвортой өсөлт, урам зоригтой ажиллах тэр аз жаргалыг эрхэмлэх нь амжилтын эхлэл болох юм.

    Таны одоогийн авч буй цалин хэр шударга вэ?

    LAMBDA AI цалин тооцоологч Бид таны ур чадвар, боловсрол, ажлын туршлага, амжилт ололт дээр суурилан тооцоолол хийж ямар мэргэжлээр, хэдэн төгрөгний цалинтай ажиллавал зохимжтойг тооцоолно.

    Унших нийтлэл: Карьераа хөгжүүлэх 5 чухал алхам

  • Ээлжийн амралтын мөнгөө хэрхэн бодуулах вэ?

    Ээлжийн амралтын мөнгөө хэрхэн бодуулах вэ?

    Амралт гэдэг бол зөвхөн амсхийх цаг биш, та бүтэн жилийн турш цаг наргүй хөдөлмөрлөсөн хөдөлмөрийнхөө үр шимийг бодитоор мэдрэх өдрүүд юм. Тиймээс та хөдөлмөрийн гэрээгээр баталгаажсан ээлжийн амралтын мөнгөө хэрхэн зөв тооцуулах, гарт авах ёстой дүнгээ хэрхэн зөв тооцоолж, авах талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг энэхүү нийтлэлээс  уншаарай.

    Ээлжийн амралтын эрх үүсэх нөхцөлөөс эхэлье.

    Монгол Улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 99 дүгээр зүйлд зааснаар:

    • Ажилд орсноос хойш 6 сарын дараа ээлжийн амралт авах эрх үүснэ
    • Үндсэн амралтын хугацаа: Ажлын 15 өдөр
    • 18 нас хүрээгүй болон хөгжлийн бэрхшээлтэй ажилтанд: Ажлын 20 өдөр ажилласан бол ээжлийн амралт авах эрх үүснэ гэж заасан байдаг.

     Ээлжийн амралтын мөнгийг хэрхэн тооцох вэ?

    Ээлжийн амралтын цалинг тооцохдоо өмнө эдэлсэн ээлжийн амралтаас хойш ажилласан саруудын цалин хөлсний нийлбэрийг, тухайн саруудад ажилласан ажлын өдрийн нийлбэр тоонд хуваан ажлын нэг өдрийн дундаж цалин хөлсийг гаргаж, ээлжийн амралтын өдрөөр үржүүлж бодно. Ингээд бяцхаан тооцоолол хийцгээе. 

    Та сард 2,100,000 мянган төгрөгийн цалин авдаг гэж бодъё. Өмнөх ээлжийн амралтаас хойш 6 сарын дараа дараагийн ээлжийн амралтаа авах гэж байгаа бол:

    • Нийт цалин хөлс: 12,600,000 төгрөг (6 сар)
    • Ажилласан ажлын өдрийн тоо: 132 өдөр
    • Нэг өдрийн дундаж цалин хөлс: 12,125,000 ÷ 132 = 92,454 төгрөг
    • Ээлжийн амралтын өдрийн тоо: 15 өдөр
    • Ээлжийн амралтын мөнгө: 92,454 × 15 = 1,431,800 төгрөг

    Товчхон хэлбэл:
    Ажилласан өдрүүдийн тоо, цалингаа мэддэг байхад амралтын мөнгөө гаргахад амархан. Өдрийн дундаж цалингаа амралтын өдөртэй үржүүлэхэд л хангалттай.

    Татвар, шимтгэлүүдийн суутгал:

    Ээлжийн амралтын мөнгөнөөс дараах суутгалууд хийгдэнэ. Үүнд:

    • Нийгмийн даатгалын шимтгэл (НДШ)
    • Хувь хүний орлогын албан татвар (ХХОАТ)

    Гарт олгох мөнгөн дүн: Ээлжийн амралтын мөнгө- (НДШ+ХХОАТ)

    Ингээд танд хэрэгтэй ерөнхий  мэдээллээс гадна хэрэг болохуйц нэмэлт мэдээллийг багцлан хүргэж байна.

    Ээлжийн амралтын нэмэгдэл:

    Ажилласан жилээс хамаарч дараах нэмэгдлийг амралтад нэмж олгодог гэдгийг та мэдэх үү?

    Ажилласан жил Хэвийн нөхцөл (өдөр) Хүнд нөхцөл (өдөр)
    6–10 жил +3 +5
    11–15 жил +5 +7
    16–20 жил +7 +9
    21–25 жил +9 +12
    26–31 жил +11 +15
    32-с дээш +14 +18

    Хэсэгчлэн амрах боломж ч бий.

    • Амралтаа хэсэгчлэн эдлэх боломжтой буюу та ээлжийн амралтын 15 хоногийг 2 хувааж амарч болно гэсэн үг.
    • Гэхдээ нэг удаагийн амралт нь ажлын 10 өдрөөс багагүй байх ёстойг битгий мартаарай.

    Ажил олгогч амралтын мөнгийг хэзээ олгох вэ?

    Ажилтан амралтад гарахаас өмнө, амралтын мөнгийг бүрэн олгох үүрэгтэй. Хэрэв олгоогүй бол та Хөдөлмөрийн асуудал хариуцсан байгууллагад гомдол гаргах эрхтэй.

    Дүгнэлт

    • Ээлжийн амралтын мөнгө нь ажилтны хууль ёсны эрх бөгөөд тухайн ажилтны ажилласан хугацаа, цалин хөлс, амралтын өдрийн тоог үндэслэн тооцогдоно.
    • Татвар, шимтгэлүүдийг суутгасны дараа ажилтанд олгогдох гарт олгох дүн тодорхойлогдоно.
    • Ээлжийн амралтын мөнгийг амралтад гарахаас өмнө олгох ёстой бөгөөд хэрэв олгоогүй тохиолдолд холбогдох байгууллагад хандах эрхтэй.

    Ээлжийн амралтаа урьдчилан төлөвлөх нь таны болон багийн ажлыг хүндрэлгүй явуулахад тустай гэдгийг бүү мартаарай. Илүү олон сонирхолтой, танд хэрэгтэй нийтлэлийг https://lambda.global/blog  -оос уншаарай.

  • Ажил сонгохдоо байгууллагын соёлыг чухалчлах нь

    Ажил сонгохдоо байгууллагын соёлыг чухалчлах нь

    Та ажиллах газраа сонгохдоо байгууллагын соёлыг нь хэр чухалчилдаг вэ? 

    Ажлын байр сонгоход зөвхөн цалингийн хэмжээ, албан тушаал биш харин тухайн байгууллагын соёл танд хэр тохирох вэ гэдэг нь маш чухал үзүүлэлт болдог. Байгууллагын соёл гэдэг нь зөвхөн дүрэм журам төдий зүйл биш, харин ажлын уур амьсгал, хүмүүс хоорондын харилцаа, удирдлагын хандлага, ажилтнуудаа хэрхэн дэмждэг тухай цогц ойлголт билээ. Тэр утгаараа тухайн байгууллагын орчинд та өөрийгөө хэр тухтайгаар мэдрэх вэ, тэнд удаан хугацаанд аз жаргалтай, үр бүтээлтэй ажиллаж чадах уу гэдгээр соёл тодорхойлогдоно.

    Хэрэв тухайн компанийн үнэт зүйлс таны бодолтой нийцэхгүй байвал, анхнаасаа л ойлголцохгүй байдал үүсэж, ажлын сэтгэл ханамж бага байх магадлалтай. Тиймээс байгууллагын соёлыг судлахдаа тэдний вэбсайт, сошиал хуудсыг үзэх, одоогийн болон өмнө нь ажиллаж байсан хүмүүсийн сэтгэгдлийг унших, магадгүй танд таньдаг хүн байвал сэтгэгдэл, туршлагыг нь асууж олж мэдэх нь зүйтэй.

    Мөн ярилцлагын үеэр та сонгон шалгаруулалт хариуцсан ажилтнаас “Танай багийн уур амьсгал ямар вэ?”, “Шинэ санаа гаргасан хүнийг хэрхэн дэмждэг вэ?” зэрэг асуултуудыг асуувал тухайн байгууллага таны хувьд тохирох эсэхийг мэдэхэд бага ч гэсэн нөлөөлөх юм. Бид ажил дээрээ амьдралынхаа ихэнх цагаа өнгөрүүлдэг учраас өөрийгөө тухтай, хөгжиж чадна гэж мэдрэх тэр орчныг сонгох нь хамгийн чухал юм шүү. Тиймээс энэ нийтлэлээрээ та бүхэнд энэ тухай мэдээллийг хүргэхээр зорьсон юм.

    Байгууллагын соёлын тухай

    Байгууллагын соёл гэдэг нь байгууллагын доторх ажиллах арга барил, үнэт зүйлс, итгэл үнэмшил, хандлага, харилцаа, зан төлөвийн тогтолцоог илэрхийлдэг ойлголт юм. Энэ нь тухайн байгууллагын үйл ажиллагааг хэрхэн явуулах, ажилтнууд хоорондоо болон хэрэглэгчидтэй хэрхэн харилцах, шийдвэр гаргалт болон асуудал шийдвэрлэх арга хэлбэрүүдээр тодорхойлдог байна. Энгийнээр хэлбэл, “энэ байгууллагад ажилладаг хүмүүс хэрхэн сэтгэж, шийдвэрийг хэрхэн гаргаж, яаж ажилладаг вэ?” гэдэг асуултын хариу юм.

    Байгууллагын соёлын үндсэн бүрэлдэхүүн хэсгүүд:

    Үнэт зүйлс: Байгууллагын эрхэм зорилго, баримтлах зарчим. Жишээ нь: шударга байдал, хариуцлага, багийн ажиллагаа.

    Зан төлөв, хандлага : Ажилтнуудын өдөр тутмын харилцаа, ажиллах хэв маяг.

    Харилцааны хэв маяг: Дээд, дунд, доод шатны менежерүүд болон ажилтнуудын хоорондын харилцаа.

    Удирдлагын хэв маяг : Ерөнхий захирал болон менежментийн багийн манлайлал.

    Ёс зүй ба дүрэм журам: Дотоод журмууд, зан үйлтэй холбоотой хүлээлт.

    Байгууллагын соёл яагаад хэрэгтэй вэ?

    Сайн соёл нь байгууллагын амжилтын суурь болдог. Нэгдүгээрт, ажилтнууд ажлаа утга учиртай, дуртайгаар хийдэг болж, сэтгэл ханамж нэмэгддэг. Хоёрдугаарт, багийн харилцан ойлголцол, итгэлцэл сайжирснаар илүү үр дүнтэй хамтын ажиллагаа бүрддэг. Гуравдугаарт, тогтвортой, бүтээмж өндөртэй хамт олон төлөвшиж, ажилтнууд байгууллагад удаан хугацаагаар үлдэх хандлагатай болдог. Мөн үнэт зүйл, зорилго нэгтэй орчинд шийдвэр гаргалт хурдан, зөв явагддаг нь байгууллагын үр ашигт эерэгээр нөлөөлдөг давуу талтай.

    Сайн байгууллагын соёлтой компани ямар байдаг вэ?

    Нэг зорилгын төлөө нэгдсэн — Бүгд компанийн алсын хараа, үнэт зүйлсийг ойлгож, дагаж мөрддөг.

    Итгэлцэлтэй харилцаа — Менежмент болон ажилтнуудын хооронд итгэл, нээлттэй байдал ноёлдог.

    Өсөлт, хөгжлийг дэмждэг — Ажилтнуудын сурч хөгжих боломжийг бүрдүүлдэг.

    Шударга, ил тод удирдлага — Шийдвэрүүд ойлгомжтой, үндэслэлтэй.

    Шинийг эрэлхийлэгч, нээлттэй сэтгэлгээтэй — Бүтээлч санаа, шинэ санаачлагыг дэмждэг.

    Ажил, амьдралын тэнцвэрийг эрхэмлэдэг — Ажилтны сэтгэл зүй, сайн сайхныг анхаардаг.

    Дэлхийд байгууллагын соёлоороо үлгэрлэдэг компаниудыг дурдвал: Google нь ажилтнуудын бүтээлч сэтгэлгээ, чөлөөт орчинг дэмждэг соёлоор алдартай. Netflix  илүү гүйцэтгэлд суурилсан, эрх чөлөө ба хариуцлагыг хослуулсан соёлыг хэрэгжүүлдэг байна. Харин Toyota компани нь “Kaizen” буюу тасралтгүй сайжруулалтад тулгуурласан соёлтой юм.

    Байгууллагын соёлыг төлөвшүүлж, тасралтгүй хөгжүүлэх нь ажилтнуудын сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлж, багийн уялдаа холбоог сайжруулахад чухал үүрэгтэй юм. Үүний үр дүнд байгууллагын зорилго, стратегийг үр дүнтэй хэрэгжүүлэх боломж нэмэгдэж, шинэ ажилтнууд илүү хурдан уусаж, хүний нөөцийн тогтвортой байдал бий болно. Мөн байгууллагын соёл нь харилцагч, хэрэглэгч үйлчлүүлэгчдэд эерэг сэтгэгдэл төрүүлэх, байгууллагын нэр хүндийг нэмэгдүүлэхэд хувь нэмэр оруулдаг байна.

    Хэрэв байгууллага өөрийн өвөрмөц соёлыг бүрдүүлэхийг зорьж байгаа бол юуны түрүүнд үнэт зүйлсээ тодорхойлж, эдгээрт нийцсэн ажиллах зарчим, хандлагыг хөгжүүлэхээс эхлэх нь зүйтэй. Харин аль хэдийн төлөвшсөн соёлыг улам боловсронгуй болгохыг зорьж буй үед ажилтнуудынхаа санал бодлыг сонсож, одоогийн байгууллагын соёлыг бодитойгоор үнэлэх нь чухал байдаг. Үүний дараа сайжруулалтын төлөвлөгөөг боловсруулан, шат дараатай хэрэгжүүлэхдээ менежерүүд манлайллын үүргийг илүү хүлээж, өөрсдийн үйл ажиллагаагаараа үлгэр дуурайл үзүүлэх нь үр нөлөөг улам нэмэгдүүлдэг байна.

    Байгууллагын соёлыг үнэлэх асуултууд 

    • Ажилтнууд байгууллагын үнэт зүйлсийг мэддэг үү?

    • Менежментийн баг ажилтнууддаа итгэдэг үү?

    • Ажилтнууд илэн далангүй санал бодлоо хэлж чаддаг уу?

    • Алдааг суралцах боломж гэж үздэг үү?

    • Шинэ санаачилга гаргахад хэр их дэмжлэг үзүүлдэг вэ?

    Ерөнхийдөө байгууллагын соёл нь тухайн байгууллагын цаашдын амжилт, тогтвортой байдал, ажилтнуудын сэтгэл ханамж, бүтээмжид асар их нөлөөтэй  ойлголт юм. Иймд байгууллагын соёлыг зарчимд суурилан зорилготойгоор бүрдүүлэх, үнэт зүйлсээр удирдах, үргэлж сайжруулах нь ажилтнуудын бүтээлч байдал, идэвх оролцоо, тогтвортой ажиллах үндэс суурь болдог.

    Бид өдөр бүр ихэнх цагаа ажлын байрандаа өнгөрүүлдэг тул тухтай, урамтай, өсөж хөгжих боломжтой орчинд ажиллах нь маш чухал. Тиймээс байгууллагын соёлыг тодорхой хэмжээнд урьдчилан судлан зөв шийдвэр гаргаж, ирээдүйд өөртөө итгэлтэй, сэтгэл ханамжтай ажиллах боломжоо нэмэгдүүлээрэй.

    Илүү олон ажилд орох зөвлөгөө, ярилцлагад бэлтгэх арга, карьер хөгжүүлэлтийн мэдээллийг манай LAMBDA платформоос аваарай.  

    Холбоотой нийтлэл унших: Зан төлөвтэйгээ таарах карьерын орчинг хэрхэн сонгох вэ?

  • Ажлын орчинд анхаарах ёстой 7 Red flag

    Ажлын орчинд анхаарах ёстой 7 Red flag

    Анхны өдөр гэгээлэг орчин, найрсаг инээмсэглэл дунд угтан авсан шинэ ажил тань хэдхэн долоо хоногийн дараа сэтгэл зовоосон, дарамттай санагдаж эхэлсэн бол яах вэ? Хэрэв та өөрийгөө буруу газар ирчихсэн мэт мэдэрч, саяхан ажилд орсон ч хаа нэг тийш зугтмаар санагдаж байвал — асуудлыг зөвхөн өөрөөсөө бус, харин ажлын орчноосоо нэг сайн харж дүгнэх хэрэгтэй.             

    LinkedIn-ийн 2024 оны “Workplace Trends” судалгаагаар мэргэжилтнүүдийн 63% нь “red flag” буюу анхааруулах дохио мэдрэгдэх үед шинэ ажлын байр хайж эхэлдэг гэжээ.

    Таны ажиллаж буй байгууллагад дараах 7 анхааруулах дохио ажиглагдаж байна уу?

    1.  Ажлын үүрэг тодорхойгүй, байнга өөрчлөгддөг

    Анкет илгээхэд бичсэн ажил үүргээс тэс өөр зүйл хийж байвал, эсвэл өдөр бүр шинэ даалгавар өгч, хариуцлага, чиглэл нь тодорхойгүй байвал энэ нь удирдлагын менежментийн сул тал, ажилтны эрхийг үл хүндэлж буйн хамгийн том илрэл юм.

    2. Илүү цагаар ажиллуулдаг ч нөхөн олговоргүй

    Зарим үед илүү цагаар ажиллах шаардлагатай байж болно. Гэвч энэ нь тогтмол, нөхөн төлбөргүй, зохион байгуулалтгүй бол таны ажил амьдралын тэнцвэр алдагдаж байна гэсэн үг.

    3. Хов жив, дарамт, ялгаварлал давамгайлсан орчин

    Хов жив, ялгаварлал, дарамт шахалт мэдрэгддэг бол энэ нь хортой соёл тогтсоны илрэл. Ийм орчинд бүтээлч байдал, итгэлцэл, хамтын ажиллагаа хөгждөггүй.

    4.  Хүний нөөцийн бодлого сул, ажилтнаа үл ойшоодог

    Гомдол гаргах боломжгүй, санал санаачилга сонсогддоггүй, дүрэм журам ойлгомжгүй бол байгууллага таныг хүн биш “нөөц” гэж үзэж байгаагийн дохио юм.

    5. Шүүмжлэлээр удирдаж “айдас дээр суурилсан” соёл

    Хүн бүр алдаанаасаа суралцаж, илүү сайжирдаг. Алдаанаас суралцах орчин байх ёстой атал ажилтнууд буруудах вий, алдчихвий гэж айж, илүү их стресстэй ажилладаг бол энэ нь урам зориг, бүтээмжид ноцтой сөргөөр нөлөөлдөг.

    6. Байнга шинэ хүмүүс ирж, тогтвортой ажилтан байдаггүй

    Шинэ хүн ирээд удахгүй ажлаа орхидог бол энэ нь байгууллагын соёл, удирдлагын арга барилд ноцтой асуудал байгааг илтгэнэ.

    7.  Таны үнэ цэнийг үгүйсгэж, хөгжих орон зай үгүйсгэдэг

    Хичнээн сайн ажилласан ч үнэлэгддэггүй, итгэл хүлээлгэдэггүй, өсөх боломжгүй бол энэ орчинд таны ирээдүй гэрэлтэй байх магадлал багатай.

    Хэрэв дараах шинжүүдээс 2 буюу түүнээс олон нь танд танил санагдаж байвал та асуудлыг үл тоох бус, өөрийгөө хамгаалах цаг иржээ.

    Тэгвэл одоо би юу хийх хэрэгтэй вэ? 

    • Цалин, туршлагад хууртах бус бодит нөхцөл байдлаа үнэлээрэй.

    • Найдвартай хүний нөөцийн мэргэжилтэн, эсвэл итгэлтэй нэгэнтэй нээлттэй ярилц.

    • Өөрийгөө буруутгах бус, зорилгоо санаж шийдвэр гарга.

    Таныг үнэлдэггүй, байнгын стресс, дарамт үүсгэдэг орчноос холдох зоригтой байгаарай. Та найрсаг, тогтвортой, хөгжих боломжтой орчинд ажиллах боломжтой, үнэ цэнтэй мэргэжилтэн юм шүү.

    Өөрийн үнэ цэнэ, ур чадвараа нээж, алсын хараагаа бодит болгох алхмуудыг хийхэд тань гүүр болох https://lambda.global/ платформ дээр  Монголын хамгийн шилдэг, таатай орчин нөхцөлтэй байгууллагууд таныг хайж, хүлээж байгаа шүү.

     

     

  • Гадаадаас ирээд Монголд хэрхэн карьераа шинээр эхлүүлэх вэ?

    Гадаадаас ирээд Монголд хэрхэн карьераа шинээр эхлүүлэх вэ?

    Гадаадад олон жил ажиллаж, сурч, амьдарч байгаад Монголдоо буцаж ирэхэд олон төрлийн мэдрэмж төрдөг. Зарим зүйлс танил санагдах ч, хөдөлмөрийн зах зээл, мэргэжлийн орчин тийм ч их тодорхой, ойлгомжтой санагдахгүй байж мэднэ.

    Гадаадад хуримтлуулсан мэдлэг, туршлагаа эх орондоо хэрэгжүүлнэ гэсэн хүсэлтэй эргэн ирж буй хүмүүс олон бий. Гэвч Монголын өнөөгийн хөдөлмөрийн зах зээлд хэрхэн дахин нэвтрэх вэ гэдэг нь тодорхой бус байдаг. Хэрэв та яг одоо ийм асуудалтай тулсан байгаа бол дараах хэрэгцээт, бодит зөвлөмжүүд танд тус болно.

     1. Боловсрол, туршлагаа зөв “илэрхийлж” ойлгуулах 

    Гадаадад сурсан, ажилласан туршлагынхаа үнэ цэнийг харуулахын тулд тэдгээрийг Монголын нөхцөлд тохируулан тайлбарлах хэрэгтэй.

    🎓 Хэрэв та гадаадад сурсан бол:

    Мэргэжлээ Монголын ямар салбаруудад хэрхэн ашиглаж болохыг товч тодорхой тайлбарла. Дипломын ажил, судалгаа, төслүүдээс практик жишээ оруул. Сурсан программ, ур чадваруудаа тодорхой бичиж болно.

    💼 Хэрэв та гадаадад ажилласан бол:

    Албан тушаал, үүргээ Монголын байгууллагуудад ойлгомжтой хэлбэрээр тайлбарла. Үр дүнгээ тодорхой  илэрхийл (ж. “Хэрэглэгчийн гомдлыг 40%-ар бууруулсан”). Ажилласан аргачлал, системүүдээ (CRM, Agile, Notion гэх мэт) дурдаад, хэт их гадаад үг хэллэг ашиглахаас зайлсхийх хэрэгтэй.

    Зөвлөмж: Гадаадад байсан гэж өөрийгөө хэт үнэлэхээс илүү, ямар асуудлыг хэрхэн шийдсэнээ ойлгомжтойгоор илэрхийлж чадвал таны туршлага илүү үнэлэгдэнэ.

    2. Одоогийн хөдөлмөрийн зах зээлийг судал

    Магадгүй, та сүүлд Монголд ажилласнаас хойш олон зүйл өөрчлөгдсөн байж мэднэ. Старт-ап орчин илүү идэвхтэй хөгжиж, гадаадын компаниуд илүү олон Монгол ажилтантай болж, олон улсын жишгийг даган дижитал ур чадвар эрэлттэй болсон. Гэвч ажил олох нь одоог хүртэл танил талаараа шийдэгддэг байдал хэвээр байх магадлал өндөр гэдгийг ойлгох нь чухал.

    Зөвлөмж: Lambda Global, Zangia,Worki, LinkedIn зэрэг платформоос ажлын зар харахтай зэрэгцэн тухайн салбарт ажиллаж байгаа хүмүүстэй холбогдоорой. Найз нөхөд, хуучин хамтран ажиллагсадтайгаа холбогдох нь мөн чухал.

     3. Танилын хүрээгээ дахин босгох(networking)

    Хэрэв та олон жил гадаадад байсан бол таны хуучин танилууд өөр салбар луу орсон, эсвэл бүр холбоо тасарсан байх магадлалтай. Тэглээ гээд та санаа зовох хэрэггүй. Жаахан цаг орох ч, шинээр танилын хүрээгээ бий болгоход л болно. Арван жил, их сургуулийн ангийнхан, хамтран ажиллаж байсан хүмүүс, багш нар зэрэг ойрын хүрээллээсээ эхлээрэй. Тухайн салбарын арга хэмжээнд оролцож, сургалт, сайн дурын ажилд нэгдэх боломжуудыг ашиглаарай.

    Зөвлөмж: Танил талаараа ажил хайхыг буруугаар бодох хэрэггүй. Монгол гэлтгүй, дэлхийн хаана ч “networking”- хийнгээ ажил хайх нь хэвийн зүйл байдаг. Танилын хүрээгээ тэлж, олон нийтийн дунд байж чадвал боломж өөрөө ирэх магадлалтай.

     4. “Reserve Culture Shock” -д орох магадлалтайг санах

    Мэргэжлийн орчны Монгол соёлд дахин дасан зохицох хэрэгтэйг та сайн ойлгож байсан ч, сэтгэлзүйн хувьд хүнд сорилтуудтай тулгарч мэднэ. Удирдлагын хэв маяг, удаан шийдвэр гаргалт, эсвэл хэт илэн далангүй шүүмжлэл гэх мэт зүйлс танд бухимдал төрүүлэхээр санагдаж болох талтай. Эхэндээ танд эх орондоо эргэн ирсэн ч гадны хүн мэт мэдрэмж төрөх болно. 

    Зөвлөмж: Монголд эргэн ирэх энэ үеэ шинэ соёлд дасан зохицох үйл явц мэтээр хүлээж аваарай. Монголын бодит нөхцөл байдлыг хэт их шүүмжлэлтэй хүлээн авалгүй, өөртөө дасан зохицох хугацааг харамгүй өгөөрэй. 

    5. Гадаадын туршлагаа даруугаар ашиглах

    Та зөвхөн гадаадад эзэмшсэн боловсрол, туршлагаасаа гадна, гадаад хэлний өндөр мэдлэг, олон улсын орчинд ажиллах арга барил, асуудлыг шийдвэрлэх уян хатан байдал, ёс зүйн арай өөр ойлголтыг ч авч ирж буй юм. Энэ бол асар их давуу тал. Гэхдээ эдгээр давуу талаа зөв цагт, зөв байдлаар хуваалцах хэрэгтэй.

    Дотоодын байгууллагын хэв маягийг хэт их шүүмжилж, “гадаадад ингэдэг” гэж яривал бусдын эсэргүүцэлтэй тулгарах магадлалтай. Харин “Бид ийм асуудалтай тулгарч байхад тэгж шийдэж байсан, Монголд ингэж туршиж үзэж болох болов уу?” гэх байдлаар хандвал илүү үр дүнтэй.

    Эцэст нь:

    Эх орондоо эргэн ирж байгааг “бүхнийг тэгээс эхэлж байна” гэж хэт хүндээр хүлээн авах хэрэггүй. Та амьдралынхаа нэлээд том бэрхшээл, дамжлагыг туулж, өөрийгөө хөгжүүлээд ирж байгаа. Хамгийн чухал нь энэхүү туршлагаа Монголын нөхцөлд ухаалгаар, уян хатан байдлаар хэрэгжүүлэх явдал юм.

    Lambda Global таныг дэмжихэд бэлэн байна. Бид гадаадад амьдарч, ажиллаж байгаад эх орондоо ирсэн олон залуустай хамтарч ажилладаг. Хэрвээ та одоо энэ замыг туулж яваа бол ганцаараа биш гэдгээ санаарай. Монголд таны туршлага, таны дуу хоолой, таны хувь нэмэр хамгийн их хэрэгтэй.