Lambda Blog

Tag: ажил хайх зөвлөгөө

  • Карьерын амжилтаас хойш татдаг 5 алдаа

    Карьерын амжилтаас хойш татдаг 5 алдаа

    Карьертаа дэвшил гаргахыг хүсэж байгаа ч нэг л ахицгүй мэт санагдаж байна уу?

    Ихэнх залуус боломжгүй нөхцөлд биш, харин анзаарагддаггүй жижиг боловч чухал алдаа дутагдлаас болж бүдэрсэн байх нь олон. Тиймээс юун түрүүнд ямар алдаа гаргаж байгаагаа мэдэх нь карьерын өсөлтөд нөлөөлөх хамгийн зөв алхам болдог.

    Харин тэдгээр алдааг ойлгож, өөртөө шударга хандан, засаж чадвал таны мэргэжлийн амжилтад хүрэх хурд үлэмж нэмэгдэнэ гэдэгт итгээрэй. Залуусын карьер төлөвлөлтийн хувьд гаргадаг түгээмэл алдаанууд болон тэдгээрийн шийдлүүдийг хамтдаа харцгаая.

    1. Зорилгогүй ажил хайх

    Түр зуурын орлого олох хэрэгцээ, өөрийгөө бүрэн таниагүй байх, хүлээлтийн зөрүү, нийгмийн нөхцөл байдал зэрэг нь зорилгогүйгээр ажил хайж, оновчтой бус шийдвэр гаргахад хүргэдэг. Тэр ч утгаараа зорилгогүй эхэлсэн ажлаас амархан уйдаж, таны мэргэжлийн түүх дээр тасралттай, чиглэлгүй зам үлдээнэ.

    2. CV-гээ бүх ажлын байранд ижил илгээх

    Нэг сайн анкет бичээд бүх газар явуулчихъя гэж боддог бол олдох боломжоо өөрөө хааж буй үйлдэл юм. Ажил олгогчид таны CV-г хараад “Энэ хүн яг манай ажлын байрны шаардлагыг уншсан уу?” гэж бодох вий.

    Энд дарж хуучин анкетаа орчин үеийн форматтай мэргэжлийн CV/Resume болгоорой.  

    3. Харилцааны ур чадвартаа анхаардаггүй

    Монголын ихэнх залуус техникийн мэдлэг, сургалтын гэрчилгээ сайтай ч soft skill буюу зөөлөн чадвараа орхигдуулдаг. Ялангуяа багийн ажиллагаа, шүүмж хүлээн авах чадвар, өөрийгөө илэрхийлэх, шийдвэр гаргах, бусадтай хамран ажиллах чадварууд дутмаг байх нь цөөнгүй.

    4. Байгууллагаа цалингаар нь сонгох

    Өндөр цалин санал болгож байгаа байгууллагыг аз мэтээр хүлээж авдаг ч, дотоод соёл, эсвэл удирдлага нь урам хугалахад хүргэж болзошгүй. Ямар ч цалинтай байсан, өдөр бүрийн ажлын орчин таны сэтгэл зүйн тогтвортой байдал төдийгүй ажлын бүтээмжид чухал нөлөөтэй байдаг.

    5. Тууштай биш байдал

    “3 газар анкет явуулсан ч хариу ирэхгүй байна. Ажлын байр олдохгүй юм байна” гэж та бодож байсан уу? Өнөөдрийн хөдөлмөрийн зах зээлд ажил хайгч талентууд  10–20 газар CV илгээх нь хэвийн үзэгдэл болсон байна. Гэхдээ илгээж буй мэдээллээ сайжруулахаа мартаж болохгүй. Та шантрах бүртээ боломжийг өөрт ойртуулж байгаа гэдгээ мартуузай.

    Ажил хайж буй танд өгөх зөвлөгөө

    Зорилгоо тодорхой болгох
    Хаашаа хүрэхээ мэдэхгүй хүн амжилтад хүрэх нь ховор. Тиймээс жилийн дараа та яг ямар ажил эрхэлж, ямар орчинд, хэр орлоготой байхаа тодорхой бичиж, өөртөө төлөвлөлт хийх зуршил бий болгоорой. Тухайн гаргасан зорилгод хүрэхийн тулд ямар ур чадвар, ажлын туршлага хэрэгтэйг жагсаах нь таныг чиглүүлэх зам болох болно.

    CV-гээ ажил бүрд тохируулж боловсруулах
    Нэг загварын CV-гээ бүх байгууллагад илгээх нь үр дүн багатай байдаг. Тиймээс ажлын зар бүрийн шаардлагад нийцүүлэн CV-гээ тохируулж сайжруулаарай. Мөн өмнөх ажлууд дээр гаргасан амжилт, үр дүнг тоон үзүүлэлттэй хамт онцолж бичих нь анхаарал татах том давуу тал болно.

    Soft skill буюу зөөлөн ур чадвараа хөгжүүлэх
    Ажилд ороход зөвхөн мэргэжлийн мэдлэг хангалтгүй байдаг. Харилцааны чадвар, илтгэл тавих чадвар, багаар ажиллах арга барил, хувь хүний хандлага зэрэг нь шийдвэр гаргахад нөлөөлдөг чухал хүчин зүйлс юм.

    Ажлын байр, байгууллагын орчныг урьдчилан судлах
    Сонгох гэж буй ажлын байр танд сайхан санагдсан ч тухайн байгууллагын соёл, үнэт зүйлс танд тохирохгүй байж болно. Тиймээс боломжтой бол танилын сүлжээгээр дамжуулан тухайн байгууллагын орчны талаар мэдээлэл аваарай. Мөн ярилцлагын үеэр байгууллагын хөгжил, сургах бодлогын талаар асууж, зөвхөн та сонгогдох бус, та ч бас байгууллагыг сонгож буйгаа мэдрүүлэх нь чухал.

    Тууштай бай, итгэлээ бүү алд
    CV илгээсэн байгууллагуудаа тэмдэглэж, хяналттай хандаарай. Хэрвээ татгалзсан бол юуг илүү сайн болгох ёстойг дүгнэж, дараагийн боломждоо илүү бэлтгэлтэй байх нь чухал. Тууштай, зорилготой хүн карьерынхаа хамгийн чухал хөрөнгө оруулагч нь байдаг юм.

    Карьерын зам бол туулж өнгөрүүлэх нэгэн аялал юм. Энэхүү аялалд гарахын өмнө эхний алхмуудаа зөв хийснээр та зөвхөн сайн ажил олох бус, өөртөө итгэх итгэлээ олж авч, зорилгодоо тууштай хүрэхэд бэлэн болно.

    Та өөрт тохирох ажлаа хайж байна уу?

    https://lambda.global/ хаягаар зочлон, платформ дээр өөрийн мэдээллийг оруулж, бүртгүүлээрэй. Lambda таны цагийг хэмнэж, амжилтад хөтөлнө. Мөн энд дарж Lambda-гаар карьер замналаа тодорхойлуулах боломжтой.

  • Ажлаас гарах шийдвэрт нөлөөлдөг шалтгаанууд

    Ажлаас гарах шийдвэрт нөлөөлдөг шалтгаанууд

    Энэ ажлаас гарчдаг ч юмуу гэж бараг хүн бүр амьдралдаа нэг удаа заавал бодож үзсэн байдаг. Өдөр бүрийн ажлын стресс, хүлээлт, удирдлага, цалин, хөгжих боломж зэрэг олон хүчин зүйлс нь энэхүү шийдвэрийг гаргахад нөлөөлдөг билээ. Тэр ч утгаараа хөдөлмөрийн зах зээлд олон мэргэжилтнүүд өөрийн хүсэл, боломж, нөхцөл байдалд нийцүүлэн шинэ ажлын эрэлд гарч байна. Нийтлэлээрээ бид ажлаас гарах хамгийн түгээмэл шалтгаануудыг нэгтгэж, ажил хайж буй танд бодит зөвлөгөө, хэрэгцээтэй мэдээлэл хүргэхийг зорилоо.

    1. Цалингийн хангалтгүй байдал ба урамшууллын тогтолцоо

    Цалин бол зөвхөн мөнгөн орлогоос гадна тухайн ажилтны хөдөлмөрийг хэрхэн үнэлж байгааг харуулдаг чухал үзүүлэлт юм. Харамсалтай нь, олон ажлын байранд цалингийн хэмжээ зах зээлээс доогуур, тогтмол нэмэгддэггүй буюу амлалтаа биелүүлдэггүй мөн урамшууллын систем ч тодорхой бус байдаг. Жишээлбэл, борлуулалтын ажилтанд борлуулалтын урамшуулал өгдөг ч шалгуур нь ойлгомжгүй, тухайн урамшуулал цагтаа олгогддоггүй тохиолдол цөөнгүй. Энэ нь ажилтныг итгэл алдарч, идэвх суларч, өөр ажил хайхад хүргэдэг байна.

    2. Мэргэжлийн өсөлт, хөгжлийн боломж хомс

    Өсөж дэвжих боломжгүй ажил нь зогсонги байдалд хүргэдэг. Хувь хүний хувьд сурч хөгжих, шинэ ур чадвар эзэмших, шинэ төслүүдэд оролцох боломж байхгүй бол ажил сонирхолгүй, нэгэн хэвийн болдог. Тухайлбал, 3–аас 4 жил нэг албан тушаалд ажилласан ч тушаал дэвших санал, сургалт хөгжлийн дэмжлэг байхгүй байх нь залуу мэргэжилтнүүдийн хувьд сэтгэл ханамжгүй байдал үүсгэх шалтгаан болох юм.

    3. Ажлын ачаалал ба стресс

    Хэт их ачаалалтай, урт цагаар ажиллах шаардлага нь олон хүнийг ядаргаа, стрессэд оруулдаг. Мөн илүү цагаар ажилласан нэмэлт цалин хөлсөө авч чаддаггүй тохиолдол цөөнгүй байдаг билээ. Түүнчлэн урт хугацаанд илүү цагаар тогтмол ажиллах нь хувийн амьдрал болон эрүүл мэнд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй юм. Дээрээс нь ажлын тодорхойгүй чиг үүрэг, олон үүрэг хариуцлага зэрэг нь стресс, дарамтыг нэмэгдүүлэх хүчин зүйлс болдог байна.

    4. Удирдлага ба хамт олны уур амьсгал

    Сөрөг харилцаа хандлагатай, ойлголцолгүй орчинд ажиллах нь сэтгэл зүйд хүндээр тусдаг. Зарим байгууллагад удирдлага нь тушаан захирах хэлбэртэй байдаг бол зарим нь дэмжиж, чиглүүлж өгдөг. Мөн хамт олны хов жив, талцал зэрэг асуудал ажилтны итгэл үнэмшилд хохирол учруулж, ажлаас гарах нэгэн үндэслэл болдог.

    5. Карьерын өсөлт хязгаарлагдмал байх

    Зарим байгууллагад карьерын шат тодорхой бус, эсвэл цөөхөн байдаг. Жишээ нь, танд ахлах мэргэжилтнээс менежер болоход шаардлагатай ур чадвар байгаа ч удирдах албан тушаалын орон тоо нээгдэхгүй, шинэ төслийн боломж олдохгүй байх тохиолдол бий. Энэ нь ажилтны өсөлтийг хязгаарлаж, ажлаа сольж, улмаар карьерын шилжилт хийхэд хүргэдэг.

    6. Ажлын байршил, гадаад орчны нөлөө

    Ажилд ирж очиход зам хол, унаа ховор, замын түгжрэл их байх нь стрессийг нэмэгдүүлэх магадлалтай. Түүнчлэн ажлын байршил тааламжгүй, байршлаас хамаарсан цаг агаарын нөхцөл буюу өвлийн хүйтэн, зун тоос шороо ихтэй газарт урт хугацаанд ажиллах эрмэлзэл буурдаг.

    7. Сэтгэл ханамжгүй байдал

    Заримдаа гаднаас бүх зүйл боломжийн мэт харагдавч, дотоод мэдрэмж сэтгэл хангалуун бус байдаг. Энэ нь тухайн ажил таны үнэт зүйл, хувь хүний зорилготой нийцэхгүй байгааг илтгэнэ. Ийм тохиолдолд зорилгогүй мэт санагдаж “Би энд юуны төлөө ажиллаж байгаа вэ?” гэсэн бодол дахин дахин урган гарч ирдэг.

    8. Ажлын нөхцөл тааруу байх

    Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал хангагдаагүй, цэвэр цэмцгэр бус орчин, шаардлага хангахгүй техник хэрэгсэлтэй орчинд ажиллах нь эрүүл мэнд, ажлын бүтээмжид сөрөг нөлөө үзүүлдэг.

    Харин одоо ийм нөхцөлд ажиллаж байгаа бол өөрийн хөдөлмөрийн үнэлгээ, карьерын төлөвлөгөө, ажиллах орчин зэргийг дахин нэг дүгнэж, шаардлагатай бол удирдлага, хамт олонтойгоо нээлттэй ярилцаж, санал бодлоо илэрхийлээрэй. Ажлаас гарах шийдвэрт нөлөөлдөг нийтлэг шалтгаанууд нь цалин, ажлын нөхцөл, харилцаа, карьерын боломж зэрэг байдаг тул эдгээр хүчин зүйлсийг эхлээд сайтар үнэлэх хэрэгтэй юм. Мөн стресс, ачааллыг зохицуулах арга замыг эрэлхийлж, ажлаас авах аз жаргал, зорилгоо сэргээхэд анхаарах нь карьерын амжилтын гол түлхүүр юм.

    Ажлын байр бол орлогын эх үүсвэрээс гадна таны амьдралын хэв маяг, аз жаргал, урам зориг урган гардаг чухал газар байх ёстой юм. Тийм ч учраас ажил хайж буй талент та өөрийн амьдрал, карьерын төлөвлөгөөнд тохирсон, эерэг орчинтой ажлын байрыг сонгоорой.

    Таны одоогийн авч буй цалин хэр шударга вэ?

    LAMBDA AI цалин тооцоологч Бид таны ур чадвар, боловсрол, ажлын туршлага, амжилт ололт дээр суурилан тооцоолол хийж ямар мэргэжлээр, хэдэн төгрөгний цалинтай ажиллавал зохимжтойг тооцоолно.

    Унших нийтлэл: Цалин ба байгууллагын соёлыг хэрхэн эрэмбэлэх вэ?

  • Цалин ба байгууллагын соёлыг хэрхэн эрэмбэлэх вэ?

    Цалин ба байгууллагын соёлыг хэрхэн эрэмбэлэх вэ?

    Санхүүгийн баталгаа ба сэтгэл ханамжийн тэнцвэр

    Өөрт тохирсон ажлын байраа олох үйл явц нь зөвхөн ирээдүйн амьдралын хэв маяг, сэтгэл ханамжид төдийгүй карьерын өсөлт, хөгжлийг тодорхойлох чухал шийдвэр гаргах үе шат юм. Тиймээс таны хувьд цалин өндөр байхад л бүх зүйл сайхан байх уу? Эсвэл найрсаг, урам зоригтой хамт олон, дэмждэг удирдлага чухал уу? гэдгийг эргэцүүлэх нь зүйтэй. Учир нь ажлын амжилт, сэтгэл ханамж нь зөвхөн орлогоос бус, орчин, хүмүүс хоорондын харилцаанаас ч мөн ихээхэн хамаардаг.

    Амьдралын баталгаа ба санхүүгийн эрх чөлөө

    Цалин орлого бол өдөр тутмын амьдрал, ирээдүйн төлөвлөгөө болон санхүүгийн баталгааг хангахад чухал үүрэгтэй билээ. Тогтмол, тогтвортой орлого нь таны гэр бүл, амьдралын хэв маягт тав тухыг авчирдаг. Мөн боловсрол, аялал зэрэг ирээдүйд хийх хөрөнгө оруулалтыг дэмжиж, түүнчлэн санхүүгийн хүндрэлийг даван туулахад ч тусалдаг.

    Гэвч өндөр цалинтай ч ажлын орчин дарамттай, стресс ихтэй бол тухайн ажилтны сэтгэл ханамж буурч, эрүүл мэнд болон бүтээмжид сөргөөр нөлөөлж болно. Тиймээс зөвхөн цалинг чухалчлахаас гадна ажлын орчны талаар ч анхаарах хэрэгтэй юм.

    Байгууллагын соёл ба ажлын сэтгэл ханамж

    Байгууллагын соёл гэдэг нь тухайн компанийн үнэт зүйлс, хамт олны харилцаа, дотоод уур амьсгал, удирдлагын хандлагаас бүрддэг ойлголт юм. Сайн соёлтой байгууллагад ажиллах нь таныг өглөө бүр урам зоригтой, аз жаргалтай ажилдаа очих нөхцлийг бүрдүүлнэ.

    Мөн ийм орчинд та өөрийгөө хөгжүүлэх, шинэ зүйл сурах боломжтой. Итгэлцэлтэй баг хамт олон, эерэг уур амьсгал нь урт хугацааны тогтвортой амжилтыг бий болгодог. Гэхдээ заримдаа найрсаг уур амьсгалтай ч цалин бага, карьерын боломж хязгаарлагдмал байх магадлалтайг анхаараарай.

    Ямар үед хэрхэн эрэмбэлэх вэ?

    Дээрх ойлголтуудын тэнцвэрийг хадгалахад тухайн хүний амьдралын нөхцөл байдал, зорилго, урт болон богино хугацааны төлөвлөгөө зэрэг нь нөлөөлдөг.

    Хэрэв таныг санхүүгийн дарамт нухалж байвал хамгийн түрүүнд тогтмол өндөр цалин, урамшуулал, эрүүл мэндийн даатгал зэрэг эдийн засгийн баталгааг хангасан ажлыг сонгох нь зүйтэй. Харин таны ажил мэргэжилтэй холбоотой стресс өндөр байвал хамт олны уур амьсгал, байгууллагын соёл, сэтгэлзүйн дэмжлэг чухал болдог. Мөн хэрвээ та ур чадвараа хөгжүүлж, шат ахих хүсэлтэй бол сургалт, менторшип, дэвших боломжийг санал болгодог байгууллагыг эрэлхийлэх хэрэгтэй. Түүнчлэн гэр бүлийн нөхцөл байдал, хүүхэд асрах шаардлагатай бол уян хатан ажлын цаг, алсын зайн ажил, ойлгомжтой, дэмжигч удирдлага бүхий орчинг сонгох нь ухаалаг алхам болно.

    Ийм учраас та яг одоо юунд хамгийн их ач холбогдол өгч байгаагаа тодорхойлж, “Надад одоохондоо тогтмол орлого чухал уу, эсвэл мэргэжлийн өсөлт үү?” гэж өөрөөсөө асуугаад хариултад нь үндэслэн сонголтоо хийх хэрэгтэй. Гэхдээ хувийн болон ажил мэргэжлийн амьдралынхаа тэнцвэрийг олохын тулд энэхүү эрэмбэ байнга өөрчлөгдөж болохыг анхаараарай. Нөхцөл байдал өөрчлөгдөхийн хэрээр таны хэрэгцээ, зорилго, эрэмбэлэлт ч мөн адил шинэчлэгдэх нь хэвийн зүйл юм.

    Ажлын байр сонгохдоо анхаарах зөвлөмжүүд

    • Өөрийн үнэт зүйл, зорилгоо тодорхойлоорой

    • Одоогийн хамгийн чухал шаардлага тань цалин уу, тайван орчин уу, эсвэл карьер уу?

    • Компанийн талаар сошиал сувгууд дээрх сэтгэгдэл, өмнөх эсвэл одоо байгаа ажилчдаас мэдээлэл цуглуулах

    • Ярилцлагын үеэр “Танай байгууллагын багийн уур амьсгал ямар вэ?”, “Ажлын өдөр хэрхэн өрнөдөг вэ?”, “Карьерын өсөлтийн боломжууд юу вэ?” гэж асуугаарай.

    Өөрийн үнэ цэнэ, амьдралын зорилгод нийцсэн цалин, байгууллагын соёлын тэнцвэрийг олох нь хамгийн зөв шийдвэр болно.

    Таны шийдвэр ирээдүйг тодорхойлно

    Цалин ба байгууллагын соёл хоёулаа чухал хэдий ч таны амьдралын үе шат, зорилгоос хамааран аль нэгийг илүү чухалчлах шаардлагатай болж магадгүй юм. Хэрэв санхүүгийн баталгаа илүү чухал байвал цалин дээр төвлөрч, харин хувь хүний өсөлт, сэтгэл ханамжийг эрхэмлэх үед байгууллагын соёлыг илүү анхаараарай.

    Өөрийн үнэт зүйлс, зорилгоо тодорхой ойлгож, түр зуурын ашиг сонирхол бус урт хугацааны тогтвортой өсөлт, урам зоригтой ажиллах тэр аз жаргалыг эрхэмлэх нь амжилтын эхлэл болох юм.

    Таны одоогийн авч буй цалин хэр шударга вэ?

    LAMBDA AI цалин тооцоологч Бид таны ур чадвар, боловсрол, ажлын туршлага, амжилт ололт дээр суурилан тооцоолол хийж ямар мэргэжлээр, хэдэн төгрөгний цалинтай ажиллавал зохимжтойг тооцоолно.

    Унших нийтлэл: Карьераа хөгжүүлэх 5 чухал алхам