Lambda Blog

Category: Ажил ба Амьдрал

  • Ажлаас халшрах хам шинж: Хааяа чи муу байж болно

    Ажлаас халшрах хам шинж: Хааяа чи муу байж болно

    Хийж бүтээгээд байгаа мэт атлаа бүтэхгүй ч байх шиг. Нэг их зүйл хийгээгүй ч юм шиг хэрнээ байнга л ядраад, цаанаа л нэг урам зориг үгүйлэгдээд эсвэл заримдаа зүгээр л орхиод холын хол гүйчихмээр санагдаж байна уу? Тэгвэл энэ нийтлэлийг аан уун гээд заавал уншиж дуусгахыг зөвлөе. Төгсгөлд нь энэ чөтгөрийн тойргийн цор ганц гарцыг зааж өгсөн байгаа шүү.

    Дээрх өгүүлсэн хэцүүхэн мэдрэмжүүдийг өнөө цагт “Burn-out” буюу Ажлаас халшрах хам шинж хэмээн сэтгэл судлалын салбарт тайлбарладаг. Энэ нь дөнгөж нахиагаа дэлгэсэн цэцэг шиг шинэхэн ойлголт биш бөгөөд анх 1974 онд Америкийн сэтгэл судлаач Герберт Фройденбергер өөрийн судалгааны ажилдаа уг нэр томъёог ашиглаж байсан түүхтэй.

    Гол шинж тэмдгүүд:

    1. Бие махбод туйлдсан мэт санагдах – Унтаж амарсан ч байнга ядруу мэдрэмж төрөх.
    2. Сэтгэл санаа байнга тавгүйтэх – Ажилдаа сонирхолгүй болж урам зоригоо гээх.
    3. Үр бүтээлгүй мэт мэдрэмж – Өөрийгөө чадамжгүй, үнэ цэнгүй мэтээр мэдрэх.

    🔍 Яагаад бид халшрах болов?

    • Хэт их ачаалалтай, тасралтгүй ажиллах
    • Тодорхой бус зорилго
    • Үргэлжилсэн стресс, тодорхойгүй нөхцөл байдал
    • Хувийн амьдрал ба ажлын тэнцвэргүй байдал
    • Хичээсэн хичээгээгүй адилхан үнэлэгдэх

    ЗОГС…

    Энэ бүх ойлгомжгүй, тухгүй мэдрэмжүүдээс урьдчилж арга хэмжээ авах ёстой ч нэгэнтээ өөрт байгаа түлшээ дуустал хөдөлгүүрээ ажлуулаад туйлдчихсан бол яах вэ? Нэн түрүүнд орчноо солихыг зөвлөж байна. Нэг байрандаа л эргэлдээд байвал хэзээ ч өөрчлөлтийн салхи үлээхгүй л болов уу.

    АЖИГЛА…

    Харин дараа нь ядарч туйлдсан бие, сэтгэл зүйгээ эмнэж өөртөө бага ч гэсэн амралтыг өгөөрэй. Жишээ нь дуртай олон ангит киногоо үзэх, олон шинэ сонирхолтой зүйлсийг турших, ууланд алхах гээд сэтгэлээ сэргээх бүхнийг туршиж яагаад болохгүй гэж. Гэхдээ аливаа зүйлд давс хужрыг нь тааруулах шиг амттай зүйл хаа байхав гэдгийг мартуузай.

    Харин дараа нь… УРАГШИЛ

    Орчноо сольж, өөртөө хэсэгхэн ч гэсэн амралтыг өгсний дараа тоглоомын талбарт эрч хүчээр дүүрэн тоглогч эргэн ирэх нь дамжиггүй. Гэхдээ энэ удаа хаанаас яаж эхлэх вэ гэж үү? Одоо хамгийн чухал нь.

    Таны үнэт чадвар, далай мэт мэдлэг, туршлагыг зөвөөр үнэлж, амьдралын тань алсын харааг бодит болгоход нэжгээд алхам урагшлуулахад хөтлөх гүүр болох https://lambda.global/ -д хамгийн таатай орчин нөхцөлтэй, чансаатай байгууллагууд таныг хайн цугласан байгаа шүү.

    Өөрийн үнэ цэн, ур чадварыг бодитоор үнэлүүлж гялалзах боломжийг зөвхөн https://lambda.global/ танд олгоно.

  • AI ашиглан ажлын бүтээмжээ нэмэгдүүлэх нь

    AI ашиглан ажлын бүтээмжээ нэмэгдүүлэх нь

    Өнөө үед хиймэл оюуны (AI) технологи нь хувь хүний өдөр тутсын амьдралд болон бизнесийн салбарт олон олон шинэ боломжуудыг нээж, үр ашигтай үйл ажиллагаа, бүтээмжиг сайжруулахад чухал үүрэг гүйцэтгэж байна. AI нь төрөл бүрийн хүний өдөр тутмын хийгээд нэн шаардлагатай үйл ажиллагааг автоматжуулж, бүтээмжийг нэмэгдүүлж, цаг хугацаа болон нөөцийн ашиглалтанд ихээхэн тус дэм болж байна. Иймд энэхүү үсрэнгүй хөгжлийн нөлөөнд бий болсон AI ашиглан ажлын байран дээрх ажлын бүтээмжээ нэмэгдүүлэх дараах аргуудыг танд танилцуулая.

    1. Ажлын урсгалуудыг автоматжуулах

    AI нь олон төрлийн давтагддаг үйл ажиллагааг автоматжуулах боломжийг олгодог. Жишээлбэл, тодорхой процессыг програм хангамжийн тусламжтайгаар автоматжуулах, ажлын төлөвлөгөө боловсруулах, эсвэл имэйлийн хариу бичих зэрэг нь цаг хугацаа хэмнэх, хүний оролцоог бууруулах (жишээ нь, Zapier, UiPath) боломжийг олгодог. Ингэснээр таны үндсэн ажилдаа анхаарлаа төвлөрүүлэхэд илүү их цаг гарна.

    2. Өгөгдлийг боловсруулж, шийдвэр гаргалтанд туслах

    Бидний өдөр тутамд хийж буй ажлууд өгөгдлөөр дүүрэн байдаг. AI нь энэ өгөгдлийг хурдан хугацаанд боловсруулж, хүний оролцоогүйгээр ашигтай мэдээлэл үүсгэх боломжийг олгодог.  Харин AI нь том хэмжээний өгөгдлийг хурдан бөгөөд нарийвчлалтайгаар шинжилж, түүнээс тустай дүгнэлт гаргах чадвартай. Жишээ нь, Power BI эсвэл Tableau зэрэг хэрэгслүүд нь AI-ийн тусламжтайгаар таны бизнесийн гүйцэтгэлийг хянах, чиг хандлагыг тодорхойлоход тусална. Мөн, AI нь илүү нарийн, төвөгтэй өгөгдлийг шинжлэх чадвартай тул байгууллагын шийдвэр гаргахад амархан туслах болно. Өгөгдлийн шинжилгээ хийхэд AI ашиглах нь зөвхөн бизнесийн удирдлагын үйл явцыг илүү оновчтой болгохоос гадна, зах зээлийн чиг хандлагыг урьдчилан таамаглах боломжийг нээнэ. Энэ нь шийдвэр гаргах үйл явцыг хурдасгаж, илүү оновчтой алхам хийхэд туслах болно.

    3. Үйлчилгээний автоматжуулалт ба чатботууд

    Үйлчилгээний салбарын бизнесүүдийн хувьд AI нь хэрэглэгчийн үйлчилгээний тогтолцоог шинэ түвшинд гаргах боломжтой. AI-д суурилсан чатботууд (жишээ нь, ChatGPT эсвэл Dialogflow) нь хэрэглэгчийн асуултад шууд хариулж, 24/7 тасралтгүй үйлчилгээ үзүүлэх боломжийг олгодог. Чатботууд, үйлчилгээний автоматжуулалт нь хэрэглэгчийн асуултад хариулах, бүтээгдэхүүн санал болгох зэрэг үйл ажиллагааг хөнгөвчилж, хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлдэг. Энэ нь ажилчдын цагийг хэмнэж, илүү чухал болон бүтээлч ажилд анхаарах боломжийг олгоно.

    4. Ажлын төлөвлөлт ба удирдлага

    AI нь бизнесийн хэрэгцээ, шаардлагад тохируулан өөрчлөгддөг. Энэ нь ажлын үр ашгийг нэмэгдүүлэхийн тулд зохион байгуулалтын бүтцийг оновчтой болгох, ажлын байрны үүрэг хариуцлагыг тодорхой болгох зэрэгт тусалдаг. Trello, Asana зэрэг хэрэгслүүд нь AI-ийн тусламжтайгаар ажлын даалгаврыг хуваарилах, хугацааг хянах, тэр ч байтугай таны ажлын ачааллыг урьдчилан таамаглах боломжтой. Энэ нь багийн хамтын ажиллагааг сайжруулж, төслийн удирдлагыг хялбаршуулна.

    5. Контент бүтээхэд туслах

    AI хэрэгслүүд танд текст бичих, дизайны санаа гаргах, тэр ч байтугай видео засварлахад тусалж чадна. Жишээ нь, Jasper AI эсвэл Copy.ai зэрэг платформууд нь таны блог, нийгмийн сүлжээний пост, маркетингийн материалыг хурдан бэлтгэхэд тусална. Энэ нь контент бүтээхэд зарцуулах цагийг эрс багасгадаг. Хэрэглэгчийн өгөгдөлд үндэслэн AI тусламжтайгаар олон янзын маркетингийн стратегиудыг гаргах нь илүү үр дүнтэй, зорилтот бүлгийн хэрэглэгчдэд хүрэх боломжийг олгодог.

    6. Өөрийгөө сайжруулах боломж

    AI нь тогтмол суралцах чадвартай тул цаг хугацааны явцад илүү үр дүнтэй шийдлүүдийг санал болгодог. AI-д суурилсан сургалтын платформууд (Coursera, Duolingo гэх мэт) таны ур чадварыг хөгжүүлэхэд тусална. Тэд таны суралцах хэв маягт тохируулан хувийн сургалтын хөтөлбөр санал болгодог тул та хурдан, үр дүнтэй шинэ зүйл сурчихна. Нөгөөтэйгүүр AI ашиглах нь байгууллагын хамгийн сүүлийн үеийн чиг хандлагыг дагах боломжийг нээж, ажилчдад шинэ мэдээллийг хурдан хугацаанд олж авахад тусална. Мөн, AI нь ажилтны сургалтын хэрэгцээг тодорхойлж, хамгийн тохиромжтой сургалтын материалыг санал болгоход ч тусалдаг.

    7. Хэрэглэгчийн туршлага сайжруулах

    Бизнесийн салбарын хамгийн чухал хэсгүүдийн нэг нь хэрэглэгчийн туршлага. AI нь хэрэглэгчийн хэрэгцээг урьдчилан таамаглах, хэрэглэгчийн асуултад хурдан хариулах, бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээг зөв санал болгох зэрэг үйл ажиллагаанд ашиглагддаг. Мөн, хэрэглэгчийн сэтгэгдэл, хариулт зэргийг боловсруулж, байгууллагын үйлчилгээний чанарыг тасралтгүй сайжруулах боломжийг олгодог.

    8. Бүтээмжийн хэрэгсэл ба зөвлөмжүүд

    AI нь зөвхөн технологийн мэргэжилтнүүдэд зориулсан хэрэгсэл биш юм. AI нь ажлын бүтээмжийг нэмэгдүүлэх олон хэрэгсэл санал болгодог. Жишээлбэл, төслийн менежмент, цагийн менежмент, ажлын тайлангийн програм хангамж зэрэг нь AI-ийн тусламжтайгаар илүү үр дүнтэй ажиллах боломжийг бүрдүүлдэг. Эдгээр хэрэгслүүд нь тодорхой зорилго руу чиглэсэн ажлыг дэмжих, цаг хугацааг хэмнэх, ажлынхаа чанарыг сайжруулахад тусална.

    Дүгнэлт:

    AI технологи нь олон салбарт хамгийн чухал хэрэгсэл болж, ажлын бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлж байна. Өнөөдөр, AI-ийн хэрэглээг бизнесийн, хувь хүний болон дотоод үйл ажиллагаанд нэмэгдүүлснээр цаг хугацаа, нөөцийн хэмнэлттэй, илүү үр дүнтэй ажиллах боломжтой болж байна. Хэрэв та үүнийг ухаантайгаар ашиглавал ажлын бүтээмжээ нэмэгдүүлж, цаг хэмнэж, илүү сайн үр дүнд хүрч чадна. Хамгийн гол нь таны хэрэгцээнд тохирсон AI хэрэгслийг сонгож, түүнийг тогтмол ашиглаж хэвших явдал юм. Тиймээс байгууллага эсвэл хувь хүн AI-ийн давуу талуудыг ашиглах стратеги боловсруулж, үр ашгийг хамгийн ихээр ашиглах нь чухал юм.

  • Зайнаас ажиллах ажлын байранд хэрхэн бэлтгэх вэ?

    Зайнаас ажиллах ажлын байранд хэрхэн бэлтгэх вэ?

    Унших: Зайнаас Ажиллах Боломжтой Ажил Мэргэжлүүд

    Зайнаас ажиллах буюу “Remote work” нь сүүлийн жилүүдэд буюу цар тахлын дараагаас улам бүр түгээмэл болж, олон олон байгууллага өөрсдийн ажилчдын ажлын орчныг гэртээ эсвэл дуртай газарт ажиллах боломжийг олгох болжээ. Энэ нь ажил амьдралын тэнцвэрээ зөв удирдах, өөрийн хүссэн орчиндоо ажиллах зэрэг олон давуу талтай ч, энэ хэлбэрт шилжин ажиллах нь бас өөрийн  гэсэнонцлог, сорилтуудтай. Тиймээс хэрвээ та зайнаас ажиллах ажлын байранд өөрийгөө бэлтгэж байгаа бол энэ нь зөвхөн техник хэрэгслүүдтэй холбоотой асуудал биш, харин сэтгэл зүйн болон зохион байгуулалтын олон талын уялдааг ханган ажиллах чадварыг шаардах юм.

    Энд дарж lambda.global дээр нийтлэгдсэн зайнаас ажиллах боломжтой ажлын байруудтай танилцана уу.

    1. Техникийн бэлтгэл:

    Зайнаас ажиллахад шаардлагатай анхны зүйл бол өөрийн ажлын орон зайг бүрдүүлэх явдал юм. Та компьютертэй, мөн тасалдалгүй, хурдан интернет холболттой байх хэрэгтэй. Зарим байгууллагууд ажилчдынхаа хэрэгсэл, програм хангамжийг хангаж өгдөг ч, хэрэв та бие даан ажиллах бол дараах зүйлийг анхаарах хэрэгтэй.

    • Компьютер болон төхөөрөмж: Жишээ нь, цахим шуудан, видео дуудлага хийх, ажлын төлөвлөгөө хийхэд зориулагдсан үйлдлийн систем, програмуудтай тохирох компьютер хэрэгтэй. Дахин хэлэхэд, хурдтай интернет холболт нь зайнаас ажиллахад чухал үүрэг гүйцэтгэнэ.
    • Програм хангамж: Хэрэгцээт программуудаа суулгах. Үүнд, видео дуудлага хийх програм (Zoom, Microsoft Teams), хувийн болон ажлын мэдээллийг хуваалцах програм (Google Drive, Dropbox, OneDrive), төслийн менежментийн програмууд (Trello, Asana, Monday.com) орно.
    • Цахим аюулгүй байдал: Зайнаас ажиллахад өөрийн мэдээллийн аюулгүй байдлаа хангах, эрсдэлээс сэргийлэх хэрэгтэй. VPN ашиглах, хоёр алхамт баталгаажуулалт (2FA) хэрэглэх зэрэг арга хэмжээг авах шаардлагатай.

    2. Ажиллах орчин:

    Зайнаас ажиллах нь гэртээ эсвэл өөрт тохиромжтой орчинд ажиллах боломжийг олгодог ч, зөв орчин бүрдүүлэх нь чухал. Учир нь өөрт тохирсон орчинг  цагаа бүрэн үр дүнтэй зохион байгуулж чадахгүй байх, ажилдаа төвлөрч чадахгүй байх зэрэг эрсдлүүд үүсдэг. Тиймээс:

    • Тохиромжтой орчин: Ажлын орчин тухтай байж, сэтгэн бодох чадварыг нэмэгдүүлэх ёстой. Энэ нь танд тохиромжтой ширээ, сандал, гэрэлтүүлэгтэй орчин байх шаардлагатай гэсэн үг.
    • Ажлын орон зайг тусгаарлах: Хэрэв гэртээ ажиллаж байгаа бол, ажлын орон зайг гэрийн бусад хэсгээс тусгаарлах хэрэгтэй. Энэ нь сэтгэл зүйн хувьд ч, ажлын бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд туслах болно.

    3. Цагийн менежмент:

    Зайнаас ажиллах нь өдөр тутмын амьдралын хэв маяг болон цагийн менежментэд шинэ зохион байгуулалт хийхийг танаас шаардана. Учир нь зайнаас эсвэл гэрээсээ ажиллах үед хүмүүст албан ёсны ажлын цагийн хуваарийн хяналтаас гарч, заримдаа илүү их цаг зарцуулж түүнээсээ ядарч сульдан, бүтээмж нь буурах магадлалтай байдаг. Тиймээс:

    • Ажлын цагийг барих: Өдрийн цагийн хуваарийг яг тодорхойлж, ажлын цагийнхаа эхлэл, төгсгөлийг зааж, амралт болон завсарлагын цагаа ч хуваарилах хэрэгтэй.
    • Төлөвлөгөө гаргах: Өдөр тутмын болон долоо хоногийн төлөвлөгөө гаргаж, тэргүүлэх ач холбогдол бүхий ажлуудаа эхлүүлэх нь бүтээмжийг нэмэгдүүлэхэд чухал.

    4. Харилцаа холбоо, хамтран ажиллах:

    Зайнаас ажиллах үед ажлын байр болон ажлын хамт олны дунд үүсэх хамгийн гол өөрчлөлт нь баг хамт олонтой хамтран ажиллах үед үүсэх харилцаа болон мэдээлэл солилцоход тулгардаг асуудлууд байдаг. Тиймээс баг хоорондын харилцааг зохицуулахын тулд энгийн, шуурхай харилцааг илүүд үзэх хэрэгтэй. Тиймээс:

    • Шууд харилцаа: Ажлын явц, асуудал шийдэх, санал солилцох гэх мэт бүх зүйлд шуурхай холбоо барих шаардлага гарна. Үүний тулд цахим шуудан, мессенжер програмууд болон видео дуудлагыг ашиглаж байх нь чухал.
    • Далд харилцаа: Зайнаас ажиллахдаа хүмүүст хоорондоо “бие биетэйгээ уулзах” боломжгүй учраас харилцаа холбоо болон нэг нэгэндээ урам өгөх нь тун чухал. Энэ нь багийн бүтээмжид шууд нөлөөлдөг.

    5. Сэтгэл зүй болон өөрийгөө удирдах:

    Зайнаас ажиллах нь нэг талаараа танд хүссэн орчиндоо өөрийн таваар ажиллах боломжыг олгох давуу талатай ч, заримдаа ажлын ачаалал, цагийн менежмент, ганцаардах зэрэг сэтгэл зүйн асуудалтай тулгарч болзошгүй. Тиймээс:

    • Сэтгэл зүйгээ анхаарах: Гэрээсээ ажиллах үед сэтгэл санаа хямрах, ганцаардах магадлал их байдаг. Тиймээс өөрийнхөө сэтгэл зүйд анхаарал хандуулж, гэр бүлийнхэнтэйгээ эсвэл найзуудтайгаа харилцаж байх нь чухал.
    • Завсарлага авах: Өдөртөө завсарлага авч, биеийн болон сэтгэл зүйн амралт авах хэрэгтэй. Гадаа гарч алхах, ном унших, эсвэл хоббигоо хөөх нь ажлын бүтээмжийг нэмэгдүүлдэг.

    6. Зохион байгуулалт:

    Зайнаас ажиллахын хамгийн чухал нь өөрөө өөртөө бүрэн хариуцлага хүлээж өөрийгөө зөв зохион байгуулах шаардлагатай. Учир нь таны ажлын үр дүн гүйцэтгэл нь зөвхөн таниас өөрөөс тань хамаарч эхлэх тул хувийн зохион байгуулалтыг чухалчлах хэрэгтэй.

    • Өөрийгөө хариуцлагатай байлгах: Ажлын үр дүн нь зөвхөн таны хариуцлагаар хамаарна. Хийсэн ажлаа цаг тухайд нь гүйцэтгэх, өөртөө тайлагнах, гүйцэтгэлийг үнэлэх нь тусална.
    • Тогтмол үнэлгээ хийх: Хийж байгаа ажлынхаа дүнг эргэн харж, хаана сайжруулалт хийх шаардлагатайг ойлгох нь сэтгэл ханамж, бүтээмжийг хадгалж үлдэхэд тусалдаг.

    Зайнаас ажиллах нь хүн бүрт өөрийн хүссэн орчиндоо ажиллах хэрэгцээтэй, олон боломжуудыг нээж өгч байгаа ч, энэ нь зохион байгуулалт, өөрийн хариуцлага, технологийн дэмжлэг зэрэг олон хүчин зүйлийг шаарддаг. Техник хэрэгсэл, ажлын орчин, цагийн менежмент, харилцаа холбоо, сэтгэл зүйн тэвчээр — эдгээр бүх зүйлсийг бүрэн дүүрэн бэлтгэсэн байх үед та зайнаас илүү амжилттай үр дүнтэй ажиллах болно.