Author: Mungun Tuya

Захиралтайгаа муудалцах бол хэвийн зүйл

Ажлын байранд санал зөрөх, маргах нь амьдралын салшгүй хэсэг гэдэгтэй маргах хүн үгүй бизээ. Зарим үед бид удирдлагаасаа өөр үзэл бодолтой байх нь хэвийн үзэгдэл. Гэвч захиралтайгаа муудалцсан үед асуудлыг хэрхэн зөв, мэргэжлийн түвшинд шийдэх вэ? Энэ нийтлэлд танд хэрэгтэй, бодит амьдралд шууд ашиглаж болох 6 алхамыг хүргэж байна.

1. Түр азнаж, сэтгэл хөдлөлөө удирдахыг хичээгээрэй. 

Маргалдсан, муудалцсан даруйдаа шууд хариу үйлдэл үзүүлэхээс зайлсхийх хэрэгтэй. Сэтгэл хөдлөлөө намжааж, нөхцөл байдлыг тайван харж сурах нь хамгийн эхний чухал алхам. 

Зөвлөмж:

• Нэг өдрийн дараа өчигдөр болсон асуудлыг дахин эргэн хар. Судалгагааар сэтгэл хөдлөл 24-48 цагийн дараа эерэг, эрүүл бодол руу шилждэг байна. 
• Түр холдох, өөр ажилд анхаарлаа төвлөрүүлэх. Стрессдээд, захиралыгаа харахаар л уур хүрч байвал арай өөр газар очоод, өөр зүйлд анхаарлаа төвлөрүүлээд үзээрэй. 

2. Шууд ярилцах зориг гаргаад үз.

Захиралтайгаа нээлттэй, шууд ярилцахаас бүү айгаарай. Хэлэх үг, хэлмээр байгаа санаа чинь аман дээр гараад ирсэн бол хэлэхэд буруудахгүй. Асуудлаа зөв, эерэг хандлагаар  шийдсэн тохиолдолд харилцан ойлголцол ихэнхдээ сайжирдаг. 

Зөвлөмж:

• Боломжтой бол ганцаарчилсан уулзалт товлоод, хэлэхийг хүссэн зүйлээ, үл ойлголцлоо тайлбарлаарай. 
• Хүндэтгэлтэй, эелдэг үг сонгоорой. 
• “Би таныг буруутгах гэсэнгүй, зөвхөн ойлголцохыг хүсэж байна” гэдгээ тодорхой хэлээрэй. 

3. Буруу зөв гэхээс илүү гарц хайгаарай. 

Маргааны зорилго нь “хэн буруу вэ?” гэдгийг олох биш, “яаж шийдэх вэ?” гэдгийг олох юм. Бидний дунд ийм асуудал байгааг ярилцаж ойлголцмоор байгаа гэдэг санаагаа илэрхийлээрэй. 

Зөвлөмж:

• Хоёуланд нь ашигтай шийдэл санал болгох. Яагаад энэ нөхцөл байдал үүссэнг ярилцаж, харилцан шийдвэр олох. 
• “Бид дараа ийм асуудлыг яаж давтахгүй байх вэ?” гэж хамтдаа ярилцах. 

4. Захирлаа чин сэтгэлээсээ сонс

Ихэнх хүмүүс захирлын яриаг өөрийгөө хамгаалахад ашигладаг. Гэтэл захирлын байр суурийг чин сэтгэлээсээ сонсвол та асуудлын гол шалтгааныг олж чадна. Албан тушаалаар л өөр болохоос адилхан хүн шүүдээ гэж бодоод үзээрэй. Хааяа үнэхээр тус болдог шүү. 

Зөвлөмж:

• Захирлынхаа үгийг таслахгүй, тайвнаар анхааралтай сонсох. Танд ч бас өөрийнхөө мэдрэмж, төрсөн сэтгэгдлээ илэрхийлмээр байгаа юм билүү?

• “Таныг ингэж бодсон байж болох юм” гэж зөвшөөрөх. Хүнийг сонсох чадвар, ярих чадвараас илүү гарах тохиолдол байдаг шүү. 

5. Харилцаагаа сайжруулах санаачлагатай байгаарай. 

Маргаан гарлаа гээд харилцаа дуусах ёстой гэсэн үг биш. Харин ч маргааны дараа харилцаагаа сэргээх, илүү бат бөх болгох үнэтэй боломж байдаг.

Хамгийн гол нь:

• Айх хэрэггүй
• Эмээх хэрэггүй
• Дотроо битгий уурла

Чи сэтгэлдээ хадгалж, сэм бухимдахаас илүү шууд, илэн далангүй ярилцах нь үр дүнтэй. Гэхдээ захирлынхаа цаг завыг зөв харах хэрэгтэй. Ажил багатай, тайван үед нь:

“Та надтай бага зэрэг ярилцах боломжтой юу?” гэж энгийнээр асуухад л хангалттай. Ганцхан энгийн өгүүлбэр шүүдээ. 

Захирал ч хүн. Амархан уурладаг ч бай, тайван хүн ч бай, сайн харилцааг сэргээх боломж хэзээд байдаг.

6. Дахин дахин муудалцаж байгаа бол мэргэжлийн арга хэмжээ ав

Хэрвээ харилцааны зөрчил байнга давтагдаж, сөрөг нөлөө үзүүлж байвал хүний нөөцийн алба эсвэл мэргэжлийн зөвлөгчтэй холбогдох хэрэгтэй. Байгууллагынхаа хүний нөөц, эсвэл сэтгэл зүйчид ч хандаж болно. 

Дүгнэлт

Захиралтайгаа муудалцсан үед сэтгэл хөдлөлөө зөв удирдаж, тайван харилцааг баримталж, гарц гаргалгаа олох ухаалаг алхмууд хийх нь хамгийн зөв шийдэл юм. Хүнд хэцүү нөхцөл ч танд харилцааны ур чадвараа хөгжүүлэх сайхан боломж болж өгнө.

FYI:

• Тайвшир
• Нээлттэй ярилц
• Гарц хай
• Сонс
• Харилцаагаа хөгжүүл
• Мэргэжлийн тусламж ав

Илүү олон зөвлөгөө, карьер хөгжүүлэлтийн мэдээллийг манай LAMBDA платформоос аваарай.

Гадаадад мэргэжлийн карьераа эхлүүлж, ажиллах нь хувь хүний ур чадварыг хөгжүүлэх, дэлхийн зах зээлд өөрийгөө батлах гайхалтай боломж билээ. Гэвч өөр улсад, хоёрдох хэлээр ажиллана гэдэг амаргүй сорилт бөгөөд зөв бэлтгэл, зөв хандлага хэрэгтэй. Тэгвэл хэрхэн гадаадад амжилттай ажиллах вэ?

Энэ нийтлэлд судалгаанд суурилсан, практикт хэрэгжих боломжтой зөвлөмжүүдийг танд хүргэж байна.

1. Хэлний бэлтгэл – Амжилтын үндэс

Гадаад хэлний мэдлэг бол гадаадад ажиллах гол түлхүүр.
Expat Insider-ийн 2023 оны судалгаагаар гадаад ажилчдын 62% нь хэлний саадтай тулгардаг гэжээ. Хэлний бэрхшээлийг давсан хүмүүс ажлын орчиндоо илүү хурдан дасан зохицдог бөгөөд амжилттай урт хугацаанд ажиллах магадлал өндөр байдаг. Тиймээс эхний алхам бол ус цас мэт гадаад хэл сурах

FYI:

• Хэлний түвшин тогтоох олон улсын шалгалтад (IELTS, TOEFL, HSK гэх мэт) эртнээс бэлдэж, цагаа урьдчилан тооцоолж оноотой болох. 
• Ажлын орчинд хэрэглэгддэг мэргэжлийн үг хэллэг, гадаад хүмүүстэй харилцах харилцааны онцлогийг урьдчилан судлаарай. 
• Өдөр тутмын ярианы чадвараа давхар хөгжүүлж, өөртөө итгэлтэйгээр хүмүүстэй харилцаж сурах. 

2. Соёлын ялгааг ойлгож, дасан зохицох

Гадаад оронд ажиллахад соёлын ялгаа хамгийн том сорилт болдог. Дассан газрын даавуу зөөлөн тухтай мэдрэмжээс тэс өөр мэдрэмж мэдрэх үед ганцаардах, шантрах, уйлмаар үе бишгүй л тохиолддог. Нэмээд соёл ялгаатай байдалд таны бие болон сэтгэл зүй дасахад хугацаа хэрэгтэй байдаг шүү. 
Hofstede Insights-ийн судалгаагаар ажлын соёлын ялгаа нь хамт олны харилцаа, удирдлагын арга барилд шууд нөлөөлдөг болохыг онцолсон байдаг. Тиймээс доорх зөвлөмжүүдийг хадгалаад аваарай. 

• Ажлын байрны болон тухайн улсын соёл, ёс заншлыг урьдчилан судалж, төсөөлөлтэй очих
• Хамт олонтойгоо илүү нээлттэй, уян хатан, хүндлэлтэй харилцахыг хичээгээрэй. Биеээ барьж тухгүй мэдрэмжтэй явбал танд л хэцүү.
• Соёлын ялгааг шүүмжлэхээс илүү ойлгож, суралцах хандлагатай байх. Дасан зохицох хугацааг өөртөө олгож, тухайн соёлыг хүндэлж, өөр өнцгөөс харахыг хичээгээд үзээрэй. 

3. Тухайн улсын хууль, хөдөлмөрийн орчныг сайтар судлах

Гадаадад ажиллахын өмнө тухайн улсын хөдөлмөрийн хууль, ажлын эрх зүйн орчныг мэдэх зайлшгүй шаардлагатай. Хууль, гэрээ, татварын нөхөлөө ойлгоогүйгээс болж олон хүн хожим нь эрсдэлд ордог. Тиймээс цаг хугацаагаа зарцуулж, хөдөлмөрийн гэрээ, төлөх ёстой татваруудын мэдээллээ судлаарай. 

FYI: 

• Ажлын гэрээгээ сайтар уншиж, эргэлзээтэй зүйлээ мэргэжлийн хүнээр заавал шалгуулах. Эргэлзээтэй, ойлгомжгүй зүйл байвал гадаад найз нөхөд, AI хэнээс ч хамаагүй лавлаж асуугаарай. Ирээдүйд хохирохгүйн тулд шүүдээ. 
• Цалин, татвар, даатгал, виз, оршин суух зөвшөөрлийн нөхцлийг тодорхой болгож, судлах.
• Хөдөлмөрийн эрх зүйн үндсэн ойлголтуудыг тухайн улсын эх сурвалжаас авч судлах.

4. Сэтгэлзүйн бэлтгэлтэй байх

Шинэ орчин, шинэ хүмүүс дунд ажиллахад ганцаардал, стресс үүсэх нь хэвийн үзэгдэл шүү. Шантрах гээд байвал яагаад ирсэн зорилгоо дахин нэг бодоод үзээрэй. Дэлхийн өнцөг булан бүрд таньтай адил мэдрэмж мэдэрч байгаа элэг нэгт ахан дүүс, үеийн залуус хөдөлмөрлөж байгаа шүү. 
InterNations–ийн судалгаагаар гадаад ажилчдын 45% нь эхний гурван сард сэтгэлзүйн бэрхшээлтэй тулгардаг ажээ.

FYI: 

• Гэр бүл, ойр дотныхонтойгоо тогтмол харилцах, тэдний дэмжлэгийг авах. Өдөр болгон ярих зав байдаггүй бол ядаж долоо хоногт нэг удаа хайртай хүмүүстэйгээ элгээ дэвтээж нэг ярьж байгаарай. 
• Хобби, спорт, сайн дурын үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцож, нийгмийн харилцаагаа тэлэх. Өөрийгөө завгүй байлга нь эморол, сэтгэл зүйн тухгүй байдлаас сэргийлэх шилдэг арга шүү. 
• Гадаадад амьдарч буй Монголчуудын болон гадаад ажилчидтайгаа харилцах сүлжээнд орох. Мэдрэмжийг чинь ойлгох тэр нэгэн холбоог өөрөө бүтээгээрэй. 

5. Ур чадвараа тасралтгүй хөгжүүлэх

Гадаадад ажиллаж эхэлсний дараа тасралтгүй суралцах нь таны урт хугацааны амжилтыг бататгана. Дэлхий даяар мэргэжлийн чиг хандлага маш хурдан өөрчлөгдөж байна. Тавхан жилийн өмнө хамгийн эрэлт ихтэй байсан мэргэжил байхгүй ч болох эрсдэлтэй цаг үед амьдарч байна шүүдээ. 

FYI: 

• Олон улсын түвшний мэргэжлийн сертификатууд (Project Management, Digital Marketing, Programming гэх мэт) авах.
• Ажлын байртай холбоотой сүүлийн үеийн технологи, чиг хандлагыг тогтмол судалч өөрийгөө хөгжүүлэх. 
• Байгууллага дотоод сургалт, хөгжлийн боломжийг бүрэн ашиглах. 

Гадаадад амжилттай ажиллах нь хэлний мэдлэгээс гадна сэтгэлзүйн бэлтгэл, соёлын мэдрэмж, хууль эрх зүйн ойлголт, тасралтгүй хөгжлөөс хамаардаг. Та дээрх зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлж чадвал дэлхийд өрсөлдөх чадвартай, мэргэжлээрээ амжилттай ажиллах боломжоо илүү баталгаажуулах болно.

Ирээдүйнхээ төлөө хийж чадах хамгийн чухал хөрөнгө оруулалт болох өөрийгөө нээж, өөрчлөлт хийх чухал аяллаа  lambda.global-тай хамт эхлүүлээрэй.

 

Алдаа гаргачихаад “Би ч бүтэлгүй юм даа?” гэж өөрийгөө зүхэх нь олонтаа. Гэвч амьдралд, ажил дээр, тэр ч байтугай харилцаанд ч хамгийн их алдаа гаргадаг цаг мөч бол шинэ зүйлд суралцаж, туршлага хуримтлуулж байгаа үе юм. Амьдарч, оршиж байгаа хүн бүхэн алдаа гаргаж, үүнээсээ суралцаж туршлага хуримтлуулах замаар урагшладаг. Өөрөөр хэлбэл хүн бүхэн мэргэжлийнхээ гарааг “төгс” эхлүүлдэггүй гэсэн үг. Тодруулбал LinkedIn Learning Report  судалгаагаар шинэ ажилтнуудын 94% нь эхний 6 сарын хугацаанд “өөрийгөө хангалттай бэлтгэгдээгүй” гэж мэдэрдэг нь нотлогдожээ.  Тэгэхээр шинэ ажил эхлүүлж байгаа хэн бүхэн:

• Мэдэхгүй, чадахгүй зүйл олон байгааг ойлгох
• Бүтэлгүйтэж, шүүмжлэл сонсох
• Бусдын хүлээлтэд нийцэхгүй байхаасаа айж алдаа гаргадаг.

Мөн Harvard Business Review-ийн 2023 оны судалгаагаар:

• Шинэ ажилтнууд эхний 6 сард хамгийн их алдаа гаргадаг

• Алдаа гаргахад үүрэгтээ дасан зохицох хугацаа, ажлын орчин, соёлын ялгаа, айдас, хэт хичээх зэрэг хүчин зүйлс нөлөөлдөг гэжээ

Хамгийн сонирхолтой нь, судалгаанд оролцсон менежерүүдийн 84% нь шинэ ажилтны алдааг “эрүүл үзэгдэл” гэж үздэг байна.

Алдаа – Үнэ төлбөргүй багш

Алдаа бол таныг өөрчлөх хамгийн том боломж гэдэг үгийг сонсоогүй хүн ховор байх. Бас алдаа гаргах нь асуудалд биш гаргасан алдаагаа давтах нь хамгийн том асуудал гэдэг үг ч байдаг. Жишээ нь чи тайлангаа буруу боловсруулсан бол
Тэр үеийн датагаа яаж уншсан, юунд анхаараагүйгээ эргэн хар. Дараа нь өөрөө өөртөө нэг сургалт хий.  Хэрвээ та нэг үйлчлүүлэгчийг бухимдуулсан бол  ямар үг сэтгэлд нь хүрээгүйг тунгааж бод. Эелдэг харилцаа гэдэг жижиг мэт атлаа том ялгаа гаргадаг.

Өөрийгөө уучилж сурах нь хөгжлийн эхлэл

Гаргасан алдаанаас болоод толгойгоо гудайлгах биш, нуруу цэх алхахыг хичээгээрэй. Хэцүү сонсогдож магадгүй л дээ. Гэхдээ өөрийгөө уучилж, ухаарал болгон шингээж л сурах хэрэгтэй юм. Өөртөө гутарч сэтгэлээр унаж суух биш алдаагаа хүлээн зөвшөөрч асуудлыг хэрхэн өөрт ашигтайгаар гэдгийг бодвол ажил, карьерт чинь ахиц гарна шүү дээ. Дэлхийн томоохон корпорациуд шинэ ажилтныг үнэлэхдээ “алдаа гаргасан уу?” гэж биш, харин “алдаагаа яаж зассан бэ?” гэж асуудаг гэнэ. Үүгээрээ Алдаа гаргаж байгаагаа биш, сурч хөгжиж байгаагаа бүү март гэдгийг ажилчидаа сануулдаг байх.

Хамгийн их алдаа гаргасан үедээ л хамгийн их зүйлийг сурсан байдаг.

Тиймээс карьерийн эхлэл, шинэ төсөл, шинэ орчны эхний үедээ алдаа гаргавал өөрийгөө гололгүй “би яг одоо туршлага хуримтлуулж байна” гэж бодох нь чухал шүү. Ингэсээр сэтгэл зүй болоод ажлын карьерт чинь ч эерэг нөлөөг үзүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна.

Та Lambda-д талентаар бүртгүүлээд өөрийн ур чадвараа бодитоор үнэлүүлж, карьерын шинэ аяллаа бидэнтэй хамт эхлүүлээрэй. 

        Ажлаа солих шийдвэр гаргах өдрөөс эхлээд л та сэтгэл зүйгээ бэлдэх хэрэгтэй гэдгийг мэдэх үү?  Шинэ орчин, шинэ хамт олон, шинэ хариуцлага гээд сэтгэл зүйн хувьд олон бэрхшээл дагуулж болзошгүй учраас айх, сандрах, эргэлзэх мэдрэмжүүд давхцдаг гэхэд болно. Тиймээс ажлаа солих үеийн сэтгэл зүйн бэлтгэлийг зөв хийх нь танд маш их тустай. Ингээд ажлаа солих үеийн сэтгэл зүйгээ хэрхэн бэлдэх хэрэгтэй хэдэн зөвлөгөөг блэтгэлээ. 
1. Өөрчлөлтийг хүлээн зөвшөөрөх
Ажлын байр солиход хамгийн түрүүнд сэтгэл зүйн хувьд өөрчлөлтийг хүлээн зөвшөөрөх нь юу юунаас илүү хамгийн түрүүнд хийх ёстой зүйл юм. 
Хүмүүс ихэвчлэн өөртөө танил, дассан орчин, бидний нэрлэдэгээр comfort бүсээсээ гарахаас айдаг. Гэхдээ: 

 Өөрчлөлт бол таны амьдралын дахин нэг эхлэл төдийгүй шинэ эхлэл, шинэ боломжууд таныг хүлээж байгаа гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Үүнийг өөртөө ойлгуулчихвал таны сэтгэл зүй эртнээс өөрчлөлтөд бэлэн болох юм. 

2. Сэтгэл зүйн бэлтгэлээ хангах
Ажлын байр солих үед таны сэтгэл зүйд дарамт үүсгэж болдог. Тиймээс дараах зөвлөмжийг хэрэгжүүлэхийг зөвлөж байна. Үүнд: 

• Өөртөө итгэх итгэлээ нэмэгдүүлэх: Өмнөх ажлын байрандаа хэрэгжүүлсэн, өөрийнхөө хийсэн бүтээсэн амжилтаа эргэн харж, өөрийн чадвараа үнэлээрэй
• Хүлээлтээ тодорхой болгох: Шинэ ажлаасаа яг юу хүсэж байгаагаа тодорхой болгоорой. Цалингийн нэмэгдэл, эсвэл кареерь өсөлт үү?
• Стрессээ зөв удирдах: Амралт, дасгал, найз нөхөдтэйгөө ярилцаж сэтгэл зүйдээ үүсэж байгаа стрессээ гадагшлуулаарай. 
• Гэр бүлийн дэмжлэг авах: Ойр дотнын хүмүүсийн сэтгэл санааны дэмжлэг энэ цаг үед маш чухал. Тиймээс мэдрэмжээ илэрхийлж, хайртай хүмүүсээсээ тусламж авааарай. 

3. Шинэ орчинд өөрийгөө бэлтгэх
Ажлаа солихоос өмнө шинэ ажлын байр, орчин нөхцлөө урьдчилан судлаад үзэхэд буруудах зүйл байхгүй шүү. 

• Байгууллагын соёл, үнэт зүйл
• Удирдлагын арга барил
• Ажлын орчны уур амьсгалыг нэг асууж сураглаад үзээрэй. 

4. Сэтгэл зүйн хямрал үүсвэл яах вэ?

Ажлаа солих үед сэтгэл зүйн хямралд орох нь маш түгээмэл бөгөөд үүнээс ичиж, зугтах хэрэггүй. Өөрчлөлт, шинэ орчинд дасан зохицох үе шатанд айдас, стресс, ганцаардал, итгэлгүй байдал үүсдэг. Энэ нь таны биед болон сэтгэл зүйд шууд нөлөөлж, шинэ ажилдаа дасах явцыг удаашруулж болзошгүй. Иймд дараах зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлэх нь үр дүнтэй.

• Мэргэжлийн хүнээс тусламж авах

Сэтгэл зүйн хямралыг ганцаараа даван туулах шаардлагагүй. Сэтгэл судлаач, карьер коуч, мэргэжлийн зөвлөхүүдээс тусламж авах нь сэтгэл зүйн эрүүл мэндэд маш чухал. Судалгаагаар, сэтгэл зүйн зөвлөгөө авсан ажилтнууд шинэ орчинд хурдан дасан зохицдог болохыг American Psychological Association (APA) онцолсон байдаг.

•  Дасгал хөдөлгөөн хийх

Биеийн идэвхтэй байдал стресс бууруулах хамгийн үр дүнтэй аргуудын нэг юм. World Health Organization (WHO)-ийн судалгаагаар, долоо хоногт 150 минут хөнгөн болон дунд зэргийн дасгал хөдөлгөөн хийх нь сэтгэл гутрал, түгшүүрийг бууруулахад өндөр үр нөлөөтэй гэжээ. Жирийн алхах, иог, аэробик зэрэг хялбар дасгалуудыг туршаад үзээрэй. 

• Амралтаа зөв зохицуулах

Ажлаа сольсон үед шинэ ажлын ачаалалд шууд бүрэн автчихвал ядаргаа, стресс хурдан үүсдэг. Амралт, ажлын тэнцвэрийг хангах нь чухал. Судалгаагаар, тогтмол амарч, зав гарган өөртөө цаг зориулдаг хүмүүс ажлын орчинд илүү бүтээмжтэй, сэтгэл хангалуун байдаг нь батлагдсан байдаг шүү. 

• Шинэ хамт олонтойгоо нээлттэй харилцах

Шинэ хамт олонтойгоо нээлттэй, энгийн, найрсаг харилцах нь ажлын орчинд хурдан дасах түлхүүр болдог. CareerBuilder-ийн 2022 оны судалгаагаар ажлаа сольсон хүмүүсийн 62% нь шинэ хамт олонтой амархан ойлголцсон тохиолдолд сэтгэл зүйн стресс багассан гэжээ. Шууд, энгийн яриа өрнүүлэх, санаачилгатай, нээлттэй харилцахыг хичээгээрэй.

•  Хугацаанд итгэх

Сэтгэл зүйн хямрал нь түр зуурын мэдрэмж гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Harvard Medical School-ийн сэтгэл судлаачид ажлаа сольсон хүмүүсийн 75% нь 3-6 сарын дараа шинэ орчиндоо бүрэн дасаж, анхны стресс, түгшүүр багассан гэж дүгнэсэн байна. Ажлаа солих нь амьдралын томоохон өөрчлөлт бөгөөд энэ нь сэтгэл зүйд тодорхой ачаалал дагуулдаг. Гэхдээ та энэ үеийг зөв зохицуулж чадвал шинэ боломж, шинэ амжилтын үүд нээгдэнэ. Мэргэжлийн зөвлөгөө авах, дасгал хөдөлгөөн хийх, амралтаа зохицуулах, хамт олонтойгоо нээлттэй харилцах нь таны сэтгэл зүйг хамгаалах хамгийн үр дүнтэй алхмууд юм.

Өөртөө итгэ. Энэ өөрчлөлт таны өсөлтийн нэг хэсэг.  LAMBDA Burnout-ын тест    та өөрийгөө шалгаж үзээд, одоогийн мэдрэмждээ дүгнэлт хийгээрэй. 

 

Ихэнх хүмүүс “Би хүнийг гаднах байдлаар нь ялгаж харьцдаггүй” гэж ихэнх хүмүүс хэлдэг ч бодит байдал дээр эсрэгээрээ л байдаг. Ямар ч байгууллагын хүний нөөц, удирдлага, ажилчид бүгд л хүнийг гаднаас хараад дотроо дүгнэчихсэн байдаг. Ажлын ярилцлагад ороход эсвэл ажлын эхний  өдөр чинь бусад хүн биднээс  хамгийн түрүүнд юуг харах вэ?  Мэдээж хувцаслалт, биеэ авч яваа байдал гадна төрхийг хамгийн түрүүнд харна шүү дээ. Хувцас бол таны тухай үггүйгээр өгүүлдэг анхны мессеж гэж ойлгоход болно.

Хувцаслалт бол анхны сэтгэгдлийн толь

Ямар ч хүний тархи анхны сэтгэгдлийг ердөө хэдхэн секундын дотор бүрдүүлдгийг сэтгэл судлаачид нотолжээ. Ажил мэргэжлийн орчинд анхны сэтгэгдэл цаашдын харилцаа, итгэлцэл, хамтын ажиллагаанд ихээхэн нөлөө үзүүлдэг. Хэрэв цэмцгэр, өөртөө итгэлтэй, тухайн байгууллагын соёлд зохицсон хувцаслалттай байвал ажлын хамт олон чинь эерэг хандлагатайгаар угтаж авах магадлал нь ихсэнэ гэсэн үг. Тухайлбал сайхан хувцасласан үедээ хүн өөртөө итгэлтэй байж чаддаг үүгээрээ бусдыг өөртөө татаж чаддаг байх нь.

Байгууллагын соёлд зохицох нь чухал

CareerBuilder-ийн судалгаагаар ажил олгогчдын тал хувь нь мэргэжлийн төрхийг хувцсаар үнэлдэг гэж хариулжээ. Байгууллага бүрийн “дүрэм бичигдээгүй” хувцаслалтын соёл гэж бий. Зарим газар албаны костюм, энгийн пиджак, даруухан өнгө шаарддаг бол зарим нь илүү бүтээлч, чөлөөт хэв маягийг дэмждэг. Хамгийн чухал нь тухайн орчинд уусч, хэт онцгойрохгүйгээр өөрийгөө оновчтой илэрхийлэх. Хэт гоёл чимэглэлтэй эсвэл анхаарал татахуйц хувцаслалт таны мэргэжлийн дүр төрхийг сулруулах магадлалтай.

Хувцаслалт ба өөртөө итгэх итгэл

Хувцаслалт зөвхөн гаднах төрхийг бус, дотоод мэдрэмжийг ч өөрчилдөг. Эвтэйхэн, цэвэрхэн, биед таарсан хувцас өмссөн үедээ хүн өөрийгөө илүү чадвартай, итгэлтэй мэдэрдэг нь судалгаагаар тогтоогдсон. Харин тухгүй, эсвэл зохимжгүй хувцаслалт бусдад буруу сэтгэгдэл төрүүлж, олон хүний харц өөр тань тусана.

Мэргэжлийн дүр төрх боломжийг нээдэг

Harvard Business School-ийн 2014 оны “Red Sneaker Effect” судалгаанд зарим хүмүүс нийтлэг хувцаслалтаас арай өөр, гэхдээ цэвэрхэн, хувцасласан байх нь мэргэжлийн эрх мэдэл, итгэл төрүүлэх байдалд эерэг нөлөө үзүүлдэг хариулжээ. Ажлаа чадварлаг, сайн гүйцэтгэсээр байхад анх эхэлсэн газартаа байх нь хувцаслалт, гадна байдлаас ихээхэн хамаардаг. Өөрөөр хэлбэл баг ахлах, шинэ төсөлд оролцох зэрэг боломжууд зөвхөн ур чадвараас гадна итгэл төрүүлж чаддаг эсэх дээр үндэслэгддэг. Хувцаслалт бол энэ итгэлийг бий болгох хэрэгсэл. Цэвэрхэн хувцасласан өөртөө итгэлтэй хүн удирлагуудын хараанд өртөж, илүү амжилттай явах нь ч байдаг байнашүү.

Эцэст нь

Хувцас бол таны CV биш, гэвч таныг “уншиж” эхлэх хамгийн эхний хуудас юм. Карьераа ахиулж, амжилттай ажиллах хүсэлтэй хэн бүхний хувьд хувцаслалт өөрийгөө илэрхийлэх хүчтэй арга шүү. Мэдээж хэт их анхаарал хандуулж, хүндээр хүлээж авах хэрэггүй. Зүгээр л тухайн орчин нөхцөлдөө тохирсон, өөрт тань сайхан харагддаг хувцасыг өмс. Ингэснээр ажил карьерийн өсөлт чинь илүү ихээр мэдрэгдэх болно.

УНШИХ: Ажилчдын сэтгэл ханамжийг нэмэгдүүлэх эерэг ажлын орчин

Илүү олон зөвлөгөө мэдээллийг манай LAMBDA платформоос аваарай.  

 

Зарим өдөр бид ажлын ачаалал бус, надад дургүй хэн нэгний харилцаа, хандлагаас болж туйлддаг. Ажил хэргийн хувьд харилцаа хамааралгүй тус тусдаа ажил хийдэг бол хичнээн сайхан бэ. Гэвч өдөр бүр хоорондоо харилцаж, хамт ажиллах шаардлагатай шүү дээ. Тэр хүний үл ойшоосон харц, ёжтой инээд, дорд үзсэн өнгө аяс зөвхөн ажил дээр үлдэхгүй. Гэрт, гадаа, машинд, автобусанд, гудаманд гээд бүх цаг үед бодогдож сэтгэл зүйн шаналал болно хувирдаг гэдэгтэй та ч бас санал нэгдэх бизээ. 

Үл ойлголцол үүсэхэд бүх бурууг нэг хүнд тохох хэрэгтэй юу?

Хамгийн эхэнд бодогддог зүйл бол “Би л асуудалтай байх” эсвэл “Тэр хүн л хэцүү хүн” гэсэн хоёр туйл. Гэхдээ үнэндээ үл ойлголцол үүсэхэд хэн нэгнийг шууд буруутгах гэдэгтээ яарах хэрэггүй. Заримдаа:
• Үүрэг даалгавар тодорхойгүй өгөгдсөн байж болно.
• Мэдээлэл дамжихдаа “мутацад” орсон байж ч болно.
• Сэтгэл санаа нь тухайн үед тааруу байсан ч байж мэднэ. 
Тиймээс үл ойлголцолд хүнийг биш нөхцөлийг шинжлэх нь илүү ухаалаг алхам байж болно.

Ажлын харилцаа хувийн амьдралд хэрхэн нөлөөлдөг вэ?

Өдөржингөө хэн нэгэнд гомдчихсон эсвэл бухимдчихсан үед гэртээ ирэхэд “зүгээр байх” гэж оролдоход ч бие нь хариу үйлдэл үзүүлдэг. Амьсгаа хүнд, дуу ая өөр, жижиг зүйлд уурлах гээд л…
Gallup-ийн судалгаагаар, ажил дээрээ сэтгэл зүйн дарамттай байдаг хүмүүсийн 76% нь гэртээ бухимдалтай байдаг гэжээ. Хүүхдүүд ч анзаарна, хамтрагч тань ч мэдэрнэ.
Тэгэхээр энэ бол зүгээр л “ажлын жижиг асуудал” биш шүү. Энэ бол таны амьдралын чанарт нөлөөлж буй зүйл.

Тэгвэл яах вэ? — Өөрийгөө дотроос нь хамгаалж эхэлье

Хамгийн түрүүнд өөрөөсөө асуу:

• “Яг юу намайг зовоогоод байна вэ?”
• “Энэ мэдрэмжээ яаж эрүүлээр илэрхийлж болох вэ?”

Хариулт нь: Шууд хариу барь гэсэн үг биш. Харин ч эсрэгээрээ — сэтгэл хөдлөлөөс ангид тайван ойлголт чухал. Хэн нэгэнд хандахдаа:
“Та намайг зориуд ганцаардуулж  байгаа юм шиг санагдсан” гэхийн оронд
“Би тухайн үед ганцаараа орхигдсон байгаа юм шиг мэдрэгдсэн” гэж илэрхийлэхэд хүмүүсийн хандлага өөр болдог.
 Хүн рүү чиглэсэн биш, өөрийн мэдрэмжээ төв болгосон илэрхийллүүд нь харилцааг зөөллөдөг шүү. 

Бүхнийг өөрчлөх албагүй — Өөртөө уян хатан байхад л хангалттай

Бид ихэвчлэн бүхнийг өөрчлөх гээд оролддог. Хүн бүртэй ойлголцох, хамт олон бүгд наашаа харна гэж найддаг. Гэхдээ үнэндээ:

• Бүх хүнтэй дотно байх шаардлагагүй
• Ажил мэргэжлийн хүндэтгэлтэй харилцаа хангалттай
• Зарим асуудалд “За яах вэ” гэж хэлж сураарай. 

Мөн өөртөө ингэж сануулж байгаарай:
“Би асуудлыг биш, өөрийн тайвныг сонгож болно.” Ажлын орчин дахь үл ойлголцол бол ердөө “ажлын нэг хэсэг” биш. Энэ бол таны сэтгэл зүйд, гэр бүлийн уур амьсгалд, өөртөө итгэх итгэлд нөлөөлдөг хүчтэй нөлөөтэй зүйл. Хэрвээ та яг одоо ийм мэдрэмжийг амсаж байгаа бол битгий өөрийгөө зэмлээрэй. Битгий ганцаардаарай. Харин өөрийгөө ойлгоорой. Дуугарах хэрэгтэй үед нь хэлээрэй. Дуугүй байж тайвшрах үедээ түр ухраарай.

Дүгнэлт: Өөрийгөө зэмлэх бус, ойлгож хамгаал

Ажлын орчин дахь үл ойлголцол бол зүгээр нэг “ажлын нэг хэсэг” биш. Энэ бол:

• Таны сэтгэл зүй
• Гэр бүлийн уур амьсгал
• Өөртөө итгэх итгэлд хүчтэй нөлөөлдөг зүйл шүү

Сонирхолтой, танд тус болохуйц зөвлөгөөг зөвхөн LAMBDA-с. 

Энд дарж Lambda-гаар карьер замналаа тодорхойлуулаарай.

 

Өглөө бүр сэрээд ажилдаа явахын тулд өөрийгөө хүчээр сэрээдэг үү? Эсвэл амьдралдаа дурлаж, ажлаа нэгэн хэсэг нь гэж хүлээж авдаг уу?

Сүүлийн жилүүдэд “work-life balance” буюу ажил амьдралын тэнцвэр гэсэн ойлголт дэлхий нийтэд хүчтэй яригдах боллоо. Энэ нь хүн зөвхөн ажлын төлөө амьдрах бус, амьдралын бусад хэсгүүд — гэр бүл, эрүүл мэнд, чөлөөт цаг, хувийн хөгжил зэрэгт тэнцвэртэй цаг, анхаарал хандуулах хэрэгтэй гэсэн санаа юм. Монгол Улсад ҮСХ-ны 2024 оны мэдээгээр, амралтын өдөр ч ажилладаг, ачаалал өндөртэй ажилчдын тоо 27%хүрээд байна гэжээ.

НҮБ-ын Олон улсын хөдөлмөрийн байгууллага (ILO)-ийн 2023 оны судалгаагаар:

• Дэлхий даяар нийт ажилчдын 36% нь долоо хоногт 48-аас дээш цаг ажилладаг.
• Ажлын урт цаг нь сэтгэл гутрал, зүрхний өвчин, нойргүйдэл, гэр бүл салалт зэргийг дагуулдаг.
• Харин тэнцвэртэй ажилладаг хүмүүсийн сэтгэл ханамж 21%-аар өндөр байжээ.Бидний өдөр тутмын амьдралын бүтээмжид илт нөлөөлдөг болохыг дээрх судалгаанууд харуулж байна. Тэгвэл:

Ажил амьдралын тэнцвэрийг хэрхэн хадгалах вэ?

1. Цагийн менежмент сайжруулах

• Ажлын болон амралтын өдрүүдээ төлөвлөж, хийх ажлуудаа тэнцвэртэй зохион байгуулаарай.
• “Би завгүй” гэдэг үг заримдаа “би төлөвлөөгүй” гэдгийг л илэрхийлдэг шүү.

2. Хязгаар тогтоож сурах

• Ажлаа ажил дээрээ хийж дуусгахыг зорь.Гэртээ та гэр бүлийн гишүүн байх хэрэгтэй.
• Амралтын болон оройн цагаа гэр бүл, өөртөө зориулах. Энэ маш чухал шүү.
• Цахим орчноос түр холдох дадлыг өөртөө хэвшүүл.

3. “Үгүй” гэж хэлж сурах

• Бүхнийг амжуулах гэж яарч, өөрийгөө ядраах шаардлагагүй шүүдээ.
• Өөрийн нөөц бололцоо, юунд хэр их энерги, цаг хугацаагаа зарцуулахаа мэддэг байх нь чухал.
• Татгалзах зориг бол уян хатан байдал бишшүү, харин ухаалаг шийдвэр юм.

Тэнцвэртэй амьдрах нь таны сонголт

Амьдрал гэдэг зөвхөн “ажлын дараа” эхэлдэг зүйл биш

Ажил амьдралын ялгаа нь нэг нь “үүрэг”, нөгөө нь “утга учир” мэт ханддаг хэв маяг олон хүнд бий. Гэвч бид өөрсдөө л ажил болон амьдралын хооронд шийдвэр гаргагч нь юм.

Ажилдаа амжилттай, амьдралдаа жаргалтай байх хоёрыг зэрэг бүтээх боломжтой. Гол нь зорилго, сонголт, төлөвлөлттэй байх. Тиймээс ажил амьдралын тэнцвэрийг хайж биш, бүтээж эхэл. Амжилттай ажилласан л бол “амьдралдаа хэрэгтэй зүйлийг ч бүтээсэн” гэж мэдрэх тэр мэдрэмж, энэ л жинхэнэ тэнцвэр юм.

Өөрийн үнэ цэнэ, ур чадвараа нээж, алсын хараагаа бодит болгох алхмуудыг хийхэд тань гүүр болох https://lambda.global/ платформ дээр  Монголын хамгийн шилдэг, таатай орчин нөхцөлтэй байгууллагууд таныг хайж, хүлээж байгаа шүү.

Шинэ ажилд орохоор зорьж буй хүн бүр, эсвэл ажлын байраа солих гэж буй хэн боловч хамгийн түрүүнд анхаардаг зүйл бол цалин байдаг гэхэд хилсдэхгүй. Гэсэн хэдий ч цалин өндөр байх нь тухайн мэргэжлийн хариуцлага, шаардагдах ур чадвар, эрэлт хэрэгцээнээс шалтгаалан ихээхэн ялгаатай байдаг.  Энэхүү нийтлэлээр дэлхий дахин болон Монгол Улсад хамгийн өндөр цалинтай ажлын байрууд ямар байдаг талаар судалгаа, статистик мэдээлэлд үндэслэн танд танилцуулъя.

Дэлхийд хамгийн өндөр цалинтай 7 мэргэжил

2024 оны Glassdoor, Indeed, World Economic Forum судалгаагаар дэлхий даяар хамгийн өндөр цалинтайд тооцогдож буй мэргэжлүүдээр: 

2025 оны байдлаар дараах 5 салбар нь Монголд хамгийн өндөр цалинтай салбаруудад орж байна.Үүнд: 

 

1. Түүхий эдийн олборлолт (Уул уурхайн салбар). Дундаж цалин: 3-10 сая 
2. Мэдээллийн технологи, програм хангамжийн хөгжүүлэлт. Тэдний цалин 2-5 сая төгрөгөөс эхэлдэг бөгөөд өндөр туршлагатай мэргэжилтнүүд 6-10 сая төгрөг хүртэл авдаг.
3.  Банк, санхүүгийн салбар. Дундаж цалин: 3-8 сая 
4.  Эрүүл мэндийн салбар. Эмч нарын цалин нь 3-6 сая төгрөгийн хооронд хэлбэлздэг бөгөөд мэргэжил өндөртэй, мэргэшсэн эмч нар 8-10 сая төгрөг хүртэл авдаг. 
5.  Томоохон компанийн удирдлагын түвшин (CEO, CFO, менежерүүд). CEO буюу гүйцэтгэх захирлын цалин нь 10 сая төгрөгөөс эхлэн 20 сая төгрөг хүртэл байх боломжтой. 

Эдгээр ажлын байрнууд өндөр цалинтай байх нь хэд хэдэн шалтгаантай. 

• Хариуцлага өндөр түвшин шаарддаг
• Тусгай ур чадвар, олон жилийн туршлага шаарддаг
• Олон улсын зах зээл дээр өрсөлдөхүйц чадварууд
• Эрсдэлтэй, нарийн орчинд ажиллах шаардлага (уул уурхай, нислэг, анагаах ухаан)
• Шинэ технологи, инновацтай шууд холбогддог (AI, IT, өгөгдөл)

Ирээдүйн хамгийн өндөр цалинтай байх хандлагатай мэргэжлүүд

World Economic Forum (2024) тайланд 2025 оноос хойш хамгийн эрэлттэй, өндөр орлоготой байх магадлалтай дараах ажлын байруудыг онцолжээ. 

• Хиймэл оюун ухаан, өгөгдлийн шинжээч
• Кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтэн
• Тогтвортой хөгжлийн инженер
• Биотехнологи, генетикийн инженер
• Ногоон эрчим хүчний шинжээч

Дүгнэлт

Цалин өндөртэй ажлын байр сонгоно гэдэг нь зөвхөн орлогоо нэмэгдүүлэх асуудал биш, харин тухайн мэргэжлийн ур чадвараа тасралтгүй хөгжүүлэх, хариуцлагаа ухамсарлах, шинэчлэлд дасан зохицох чадвар шаардах томоохон алхам юм.

Танд санал болгох зөвлөмж:

• Салбарын судалгаа, хөдөлмөрийн зах зээлийн өөрчлөлтийг тогтмол дагах
• Ур чадвараа тасралтгүй хөгжүүлэх, олон улсын сертификат авах
• Англи хэл, технологийн мэдлэгээ сайжруулах

https://lambda.global/feed таны ур чадварт нийцсэн, итгэл даах байгууллагуудын ажлын заруудыг нэгтгэн хүргэж, хөдөлмөрийн үнэлэмжээ хамгаалж, үнэ цэнтэй шийдвэр гаргахад тань тусалдаг гэдгийг та мэдсэн үү?

Орчин үеийн хурдтай, цаг тутам хөгжингүй амьдралд олон ажил зэрэг хийх чадвар буюу мултитаскинг нь үр дүнтэй, цагийн зөв хуваарилах боломжийг бидэнд өгч байна. Гэвч судалгаануудын үр дүнгээс харахад олон ажил зэрэг хийх нь анхаарал сарних, бүтээмж буурах эрсдэлтэй байдаг гэнэ. Тиймээс эдгээр эрсдэлд орохгүйгээр хэрхэн олон ажлыг зэрэг амжилттай хийх вэ гэдэгт зөв аргачлал, шинжлэх ухаанд суурилсан шийдлүүдийг бэлтгэлээ. 

Юун түрүүнд олон ажил зэрэг хийхийн ашиг тусаас: 

• Цагийг илүү үр дүнтэй ашиглах
• Хоёр болон түүнээс дээш ажлыг зэрэг урагшлуулах боломж
• Түргэн шийдвэр гаргах чадвар хөгжих

Гэхдээ зөв менежментгүй бол эдгээр давуу талууд сөрөг үр дагавартай болж хувирдаг.

Олон ажил зэрэг хийхэд гаргадаг нийтлэг алдаа:

• Бүх ажлыг нэгэн зэрэг эхлүүлэх
• Анхаарлаа олон зүйлд сатааруулах
• Амралтгүй удаан хугацаанд ажиллах
• Чухал, яаралтай ажлыг ялгахгүй байх

Stanford University-ийн судалгаагаар олон ажил зэрэг хийх нь хүний бүтээмжийг 40% хүртэл бууруулдаг. Судлаачид нэг ажлаас нөгөө ажил руу шилжих бүрд тархинд “switching cost” буюу шилжилтийн зардал үүсдэг бөгөөд энэ нь анхаарлыг сулруулж, алдаа гаргах магадлалыг нэмэгдүүлдэг гэжээ. Тэгвэл:

Хэрхэн олон ажил зэрэг амжилттай хийх вэ?

1. Чухал ажлуудаа тодорхойлоод, ач холбогдлоор нь эрэмбэл

Олон ажил зэрэг хийх үед ажлуудаа ач холбогдлоор нь эрэмблээд хамгийн чухлаасаа эхлэхийг зөвлөж байна. BetterUp байгууллагын судалгаагаар нэгэн зэрэг олон ажил хийх үед хүмүүс нийт ажлын 50% орчимд алдаа гаргах магадлалтай болохыг тогтоожээ.

2. Ажилдаа зарцуулах хугацаагаа тодорхойл

Тухайн ажлыг тодорхой хугацаанд хийж дуусгах төлөвлөгөөтэй ажиллах нь анхаарлыг төвлөрүүлж, нэг ажил дээр гацахаас сэргийлнэ. Pomodoro техник буюу 25 минут ажиллаад, 5 минут амрах арга нь хамгийн үр дүнтэй аргуудын нэг юм. Энэхүү техникээр ажлаа хийдэг хүмүүсийн стрессийн түвшин мэдэгдэхүйц  буурсан судалгаа байна шүү. Нэг туршаад үзээрэй. 

3. Холбоотой ажлуудыг зэрэг хийх

Ойролцоо, уялдаа холбоотой, хамааралтай ажлуудыг зэрэг хийх нь тархины ачааллыг багасгадаг. Жишээ нь, ижил төрлийн бичвэр боловсруулах, эсвэл ижил платформ дээр ажиллах гэх мэт. “University of London”-ийн судалгаагаар ойролцоо төрлийн ажлуудыг зэрэг хийх үед productivity буюу бүтээлч байдал 30%-аар нэмэгддэг болохыг баталжээ.

4. Дижитал хэрэгсэл ашиглах

Олон ажил зэрэг хийхэд ажлын явцаа хянах давхардал үүсгэхгүй байх нь маш чухал. Trello, Notion, Google Calendar зэрэг хэрэгслүүд танд ажлынхаа дарааллыг хялбар удирдах боломж олгоно.Slack-ийн судалгаагаар ажлаа төлөвлөж, хянадаг хүмүүс 20%-аар бүтээмж өндөр байдаг гэж дүгнэжээ. Тэгэхээр өөрт тохирсон дижитал хэрэгслүүд ашиглаж, ажлаа хянаарай. 

5. Анхаарлын хуваарилалт, амралт чухал

Олон ажил зэрэг хийх үед анхаарлаа зөв удирдаж, богино хугацаанд тасралтгүй төвлөрөх нь амжилттай болох түлхүүр юм. Гэхдээ амрахгүй удаан ажиллах нь бүтээмжийг эрс бууруулдаг. Яг энийг л дуусгачихвал гэж өөрийгөө хүчлэн суух үед ажил тийм ч урагштай явдаггүй гэдгийг та анзаарч байсан уу? Стэнфорд сургуулийн судалгаагаар амралтгүй удаан хугацаанд олон ажил зэрэг хийх нь анхаарал сарних, сэтгэх чадвар муудах, стресс нэмэгдэхэд хүргэдэг гэж үзжээ.

Дүгнэлт: 

Олон ажил зэрэг хийх нь зөв менежменттэй, зөв аргаар хэрэгжүүлбэл бүтээмжийг нэмэгдүүлж чадна. Гэвч олон ажлыг буруугаар зэрэг хийх нь бүтээмжийг 40% хүртэл бууруулж, анхаарлыг сарниулж, алдаа нэмэгдүүлдэг эрсдэлтэй байна. 

Доорх 5  зөвлөмжүүдийг хэрэгжүүлснээр та олон ажил зэрэг хийсэн ч өндөр үр дүнд хүрэх боломжтой.

1. Ажлаа ач холбогдлоор нь эрэмбэлэх
2. Pomodoro техник ашиглах
3. Холбоотой ажлуудыг зэрэг хийх
4. Дижитал хэрэгслүүд ашиглах
5. Амралтыг заавал төлөвлөх

Эдгээр аргуудыг тууштай хэрэгжүүлснээр таны бүтээмжтэй ажиллах чадвар нэмэгдэж, хэсэг хугацааны дараа мэдэгдэхүйц үр дүн харагдах болно гэдэгт итгээрэй. Олон ажлыг зэрэг үр бүтээмжтэй хийж, амьдралдаа эерэг өөрчлөлтүүдийг авчрах аялалд тань амжилт хүсье.

Энд дарж Lambda-гаар карьер замналаа тодорхойлуулаарай.